Όπως διαπιστώνεται από τις δεκάδες επιστημονικές έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, το μεγαλύτερο μέρος του περιβαλλοντικού αποτυπώματος αποδίδεται αφενός, στην εξόρυξη και επεξεργασία των πρώτων υλών που απαιτούνται για την κάλυψη των αναγκών μιας παραγωγικής διαδικασίας (λ.χ. παραγωγή ενέργειας) ή την παραγωγή ενός προϊόντος και αφετέρου στις επιπτώσεις που σχετίζονται με τη διαχείριση των παραπροϊόντων και παραγώγων τους στο τέλος της χρηστικής τους ζωής οπότε και καθίστανται απόβλητα που συνήθως απορρίπτονται μέσω τελικής διάθεσης.
Η χαμηλή αποδοτικότητα (ως προς την τιθέμενη στοχοθεσία) του συνόλου σχεδόν των ρευμάτων εναλλακτικής διαχείρισης, ώθησε τους εμπλεκόμενος φορείς να προσεγγίσουν διαφορετικά την όλη διαδικασία αποσκοπώντας στην ενίσχυση των περιορισμένων ποσοστών συλλογής, στοχεύοντας ειδικότερα στην διασφάλιση αυξημένων δυνατοτήτων ανάκτησης των συλλεχθέντων.
Σύμφωνα με την οδηγία 2008/98/ΕΚ ως ανάκτηση ορίζεται η λειτουργία μέσω της οποίας τα απόβλητα δύνανται να αξιοποιηθούν ώστε να αντικαταστήσουν συνήθη πρωτογενή υλικά τα οποία θα ήταν απαιτούμενα για την υλοποίηση μιας συγκεκριμένης διαδικασίας.
Σε ότι αφορά στα μη ανακτήσιμα στην παραγωγή νέων προϊόντων απόβλητα, η αξιοποίησή βρίσκει πρόσφορο έδαφος στον κλάδο της ενεργειακής παραγωγής όπου και αξιοποιούνται ως υποκατάστατα των ορυκτών καυσίμων.
Η ανανέωση των μεθοδολογικών εργαλείων, έχει απώτερο σκοπό να ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές επιπτώσεις των «ρυπογόνων» παραγωγικών σταδίων και είναι απαραίτητη. Οι επί του παρόντος εφαρμοζόμενες πρακτικές εναλλακτικής διαχείρισης επανασχεδιάζονται εκ θεμελίων.
Βασικό της χαρακτηριστικό των υλοποιούμενων τροποποιήσεων αποτελεί η δημιουργία επιπλέον υπορρευμάτων. Οι κύριες κατηγορίες αποβλήτων οι οποίες και εξυπηρετούνται ήδη μέσω του υπάρχοντος δικτύου εναλλακτικής διαχείρισης (συσκευασίες, ελαστικά, ΟΤΚΖ, ΑΕΚΚ) υποδιαιρούνται σε υποκατηγορίες.
Η εν λόγω υποκατηγοριοποίηση σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των ανακτώμενων εξ’ αυτών (των υποκατηγοριών) υλικών να προωθούνται και κατόπιν κατάλληλης επεξεργασίας να χρησιμοποιούνται, ως εναλλακτική πρώτη ύλη ή καύσιμο, εκ νέου σε παραγωγικές διαδικασίες, συνεισφέρουν στην επίτευξη του διττού στόχου της εναλλακτικής διαχείρισης, ήτοι της μείωσης των τελικώς διατιθέμενων αποβλήτων και παράλληλα της διασφάλισης της αειφορίας των πόρων.
Το συγκεκριμένο μοντέλο πέραν των όσων αναλύθηκαν προηγούμενα παρέχει αποτελεσματική διέξοδο ως προς την αξιοποίηση των (ήδη παραχθέντων και απορριφθέντων) αποβλήτων όλων των κατηγοριών. Παράλληλα προωθεί την εφαρμογή πρακτικών ουσιαστικής εξυγίανσης στους χώρους που χρησιμοποιούνται έως τώρα για την διάθεση τους.
Η επιστημονική έρευνα τα τελευταία χρόνια μελετά τις δυνατότητες αξιοποίησης των υπολειμμάτων των αποβλήτων τα οποία διατίθενται προς ώρας σε ΧΥΤΥ (Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων) ή ΧΥΤΑ (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων) ώστε ει δυνατόν να ελαχιστοποιήσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα τις τελικής διάθεσης περιορίζοντας παράλληλα περαιτέρω τις ενεργειακές και υλικές ανάγκες ποικίλων παραγωγικών διαδικασιών μεταβαίνοντας με αυτόν τον τρόπο σε κυκλικά οικονομικά μοντέλα.
Comments