Ανακύκλωση πλαστικών - Απαραίτητη η αλλαγή πλεύσης για την επίτευξη των στόχων
- envinow.gr
- πριν από 2 ημέρες
- διαβάστηκε 3 λεπτά
Όπως επισημαίνεται σε αρκετά δημοσιεύματα και άρθρα επιστημονικής έρευνας η αρχή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού στην πράξη δεν έχει-παρά τις θεσμικές και πρακτικού τύπου ενισχυτικές παρεμβάσεις-αποφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Πάρα ταύτα, οι αρμόδιοι φορείς και αρχές συνεχίζουν στο πλαίσιο των πολιτικών και στρατηγικών διαχείρισης να υιοθετούν και να θέτουν σε εφαρμογή αντίστοιχες πρακτικές, οι οποίες στοχεύουν κατά κύριο λόγο στη μείωση της κατανάλωσης των πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης χωρίς να λαμβάνουν αντίστοιχα μέτρα πρόληψης σε ότι αφορά στον περιορισμό της χρήσης πρώτης ύλης (του πλαστικού) που χρησιμοποιείται για την παραγωγή τους [1, 2].
Οι προσπάθειες να περιοριστεί η χρήση και εν συνεχεία η απόρριψη και τελική διάθεση (των πλαστικών) σε συνδυασμό με τη θέσπιση ειδικής εισφοράς για τα πλαστικά τα οποία δύνανται-υπό προϋποθέσεις-να επιστρέψουν στο ρεύμα της αγοράς (σακούλες, περιέκτες τροφίμων, ποτών, φαρμάκων κ.α.) αποδεικνύονται, όπως διαπιστώνεται και από τα σχετικά στοιχεία, αναποτελεσματικές καθώς όχι απλώς επιτρέπουν αλλά ενισχύουν την παραγωγή, τη χρήση και κατ' επέκταση την απόρριψή τους ως απόβλητα μετά το τέλος της χρηστικής τους ζωής [2,3,4].
Σύμφωνα με σχετικό άρθρο τις ιστοσελίδας www.insider.gr, τα πρόσφατα στοιχεία που αφορούν στη διαχείριση αποβλήτων σε ευρωπαϊκό αλλά και εθνικό επίπεδο αναδεικνύουν την στασιμότητα που διανύει η ανακύκλωση πλαστικών. Η εν λόγω κατάσταση αποδίδεται σε ποικίλους παράγοντες μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η προβληματική και ανεπαρκής λειτουργία των ελεγκτικών φορέων, τα τεράστια λειτουργικά κόστη που συνδέονται με την εναλλακτική διαχείριση και πολλά άλλα [5].
Οι εν χρήση πρακτικές δεν μπορούν, κυρίως λόγω της αδυναμίας των αρμοδίων αρχών να ελέγξουν το σύνολο της αγοράς, να εφαρμοστούν στο σύνολο των εμπλεκόμενων παραγωγών, με αποτέλεσμα ο αριθμός των δραστηριοποιούμενων εκτός του ισχύοντος πλαισίου της εναλλακτικής διαχείρισης να είναι παραδόξως μεγάλος λαμβάνοντας υπόψη ότι το εν λόγω πλαίσιο βρίσκεται σε εφαρμογή επί τουλάχιστον μία δεκαετία. Ειδικότερα σε ότι αφορά τη χώρα μας η εισφοροδιαφυγή, ήτοι η εκτός πλαισίου εναλλακτικής διαχείρισης δραστηριοποίηση, υπολογίζεται περίπου στο 50%.
Η χαμηλή ποιότητα του εκ Ευρώπης ανακυκλωμένου πλαστικού σε συνδυασμό με την εισαγωγή σημαντικών ποσοτήτων πολυμερών (τα οποία αποτελούν τη βάση για την κατασκευή αρκετών πλαστικών) και ανακυκλωμένων υλικών από τρίτες χώρες, περιορίζουν σχεδόν ολοκληρωτικά τη ζήτηση του εν λόγω προϊόντος. Επιπρόσθετα δημιουργούν αποτρεπτικές συνθήκες για τις οιεσδήποτε επενδυτικές ευκαιρίες σε δραστηριότητες εναλλακτικής διαχείρισης.
Έτσι τα ήδη χαμηλά ποσοστά της ανακύκλωσης περιορίζονται περεταίρω, επιβαρύνοντας ταυτόχρονα την διαδικασία διαχείρισης με επιπλέον στάδια συλλογής, μεταφοράς και επεξεργασίας και αναιρώντας ουσιαστικά την εκτροπή των ανωτέρω υλικών από την τελική διάθεση [5,6,7].
Είναι γεγονός, όπως επισημαίνεται τα τελευταία χρόνια από πολλές πλευρές, ότι απαιτείται ο άμεσος μετασχηματισμός των βασικών αρχών της εναλλακτικής διαχείρισης.
Βασικούς πυλώνες των νέων πολιτικών, οι οποίες ενδείκνυται να είναι κοινές ως προς την εφαρμογή τους, θα πρέπει να αποτελέσουν αφενός η πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων από τα αρχικά στάδια του σχεδιασμού και αφετέρου η υποχρεωτική χρήση των ανακυκλώσιμων υλικών στον παραγωγικό/βιομηχανικό κλάδο.
Βάσει αυτής της προσέγγισης τα υλικά που θα επιλέγονται θα έχουν τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά και την ώστε να διασφαλίζεται η πολλαπλή επανένταξή τους στο ρεύμα της αγοράς όπως επίσης και η πολλαπλή επαναχρησιμοποίηση τους, μεγιστοποιώντας με αυτό τον τρόπο τον κύκλο ζωής τους, ενισχύοντας παράλληλα στην πράξη την πρόληψη στη δημιουργία αποβλήτων [6].
Σε διαφορετική περίπτωση οι τιθέμενοι στόχοι που αφορούν στην ανακύκλωση θα συνεχίσουν να παραμένουν στις καλένδες αναμένοντας στωικά την επόμενη βάσει νόμου χρονική παράταση για την επίτευξή τους, κάτι που πλέον δεν αρκεί όχι απλά για να δώσει λύση στο πρόβλημα αλλά ούτε για να το «κρύψει κάτω από το χαλί».
Βιβλιογραφία
Comments