Στην εποχή της κλιματικής αλλαγής γίνεται διαρκώς λόγος για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τη δυνατότητά τους να αντικαταστήσουν τα διαρκώς εξαντλούμενα αλλά και εξαιρετικά επιβλαβή για το περιβάλλον ορυκτά καύσιμα. Στη συζήτηση αυτή είναι μαλλον εμφανές ένα παράδοξο. Η αιολική ή η ηλιακή ενέργεια χαίρουν ιδαίτερης εκτίμησης, τόσο μεταξύ των ειδικών, όσο και στην κοινή γνώμη, σε αντίθεση με την πυρηνική ενέργεια, η οποία αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό. Τι ισχύει όμως πραγματικά για αυτήν την “παρεξηγημένη” μορφή ενέργειας; Είναι οι κίνδυνοι αρκούντως σημαντικοί έτσι ώστε να επισκιάζονται τα πλεονεκτήματά της;
Μετά το ατύχημα στο πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ τον Απρίλιο του 1986, η ανησυχία για τη διαχείριση της πυρηνικής ενέργειας και την αποτροπή των καταστροφικών συνεπειών ενός ατυχήματος ήταν έκδηλη. Η πυρηνική ενέργεια σε μεγάλο βαθμό “δαιμονοποιήθηκε” και η διστακτικότητα στη χρήση της παραμένει μέχρι και τη σημερινή εποχή. Ασφαλώς, οι κίνδυνοι μιας ενδεχόμενης πυρηνικής καταστροφής υφίστανται, παρ'όλα αυτά η αναπτυσσόμενη τεχνολογία και ο σχεδιασμός των πρωτοκόλλων ασφαλείας μπορούν να τους αποτρέψουν αρκετά αποτελεσματικά. Ας σταθούμε, λοιπόν, στα πλεονεκτήματα της πυρηνικής ενέργειας και στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να δώσει λύση στην ενεργειακή κρίση.
Βιωσιμότητα
Μια μικρή ποσότητα πυρηνικού καυσίμου μπορεί να αποδόσει τεράστια ποσά ενέργειας σε σχέση με αντίστοιχη ποσότητα συμβατικών καυσίμων, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:
Το πρόβλημα, επίσης, της ενδεχόμενης εξάντλησης των αποθεμάτων ουρανίου στην πραγματικότητα δεν υφίσταται, λόγω της ανακυκλωσιμότητας των αποβλήτων. Από οικονομικής σκοπιάς βέβαια, το κόστος του καυσίμου και της εργοστασιακής εγκατάστασης είναι σημαντικό και μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα σε περίπτωση που δεν είναι διαθέσιμα τα απαραίτητα κεφάλαια.
Οικολογία
Κατά τη λειτουργία τους, οι πυρηνικοί σταθμοί δεν εκπέμπουν τίποτα στο περιβάλλον εκτός από υδρατμούς, απαλλαγμένους μάλιστα από προσμίξεις. Ελάχιστο διοξείδιο του άνθρακα ή άλλα αέρια θερμοκηπίου προέρχονται από την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας (μερικές φορές το διοξείδιο του άνθρακα παράγεται κατά την εξόρυξη, την κατασκευή κ.λπ., αλλά το ποσό είναι περίπου 50 φορές μικρότερο από το κάρβουνο και 25 φορές λιγότερο από τις εγκαταστάσεις φυσικού αερίου. Το αναλωμένο πυρηνικό καύσιμο μπορεί να αντιμετωπιστεί σωστά και να απορριφθεί γεωλογικά χωρίς να επηρεαστεί το περιβάλλον με οποιονδήποτε τρόπο ή φυσικά να επαναχρησιμοποιηθεί.
Επιπροσθέτως, οι πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι ιδιαίτερα ασφαλείς, σε αντίθεση με την κοινή αίσθηση. Τον Μάρτιο του 2013, ο πρώην ερευνητής της NASA, James Hansen δημοσίευσε ένα έγγραφο που αποδεικνύει ότι η πυρηνική ενέργεια έχει σώσει συνολικά 1.8 εκατομμύρια ζωές σε όλο τον κόσμο μόνο με τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Ο αριθμός αυτός ξεπερνά κατά πολύ των αριθμό των θανάτων από τα πυρηνικά ατυχήματα.
Ενεργειακή ανεξαρτησία
Με την πυρηνική ενέργεια, πολλές χώρες μπορούν να προσεγγίσουν την ενεργειακή ανεξαρτησία. Η εξάρτηση από το πετρέλαιο είναι την παρούσα στιγμή ένα σημαντικό εθνικό και παγκόσμιο πρόβλημα, δεδομένων των επιπτώσεων της καύσης του για το περιβάλλον, των περιορισμένων αποθεμάτων του, αλλά και των αντιμαχόμενων συμφερόντων που ερίζουν για την εκμετάλλευσή του. Χρησιμοποιώντας ηλεκτρικά ή υβριδικά οχήματα που τροφοδοτούνται από πυρηνικές εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας, θα μπορούσαμε να μειώσουμε σημαντικά τις ανάγκες μας σε πετρέλαιο. Επιπλέον, πολλά σχέδια πυρηνικών αντιδραστήρων μπορούν να παράσχουν υψηλής ποιότητας επεξεργασμένη θερμότητα πέραν του ηλεκτρικού ρεύματος, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αφαλάτωση του νερού, την παραγωγή υδρογόνου για κυψέλες καυσίμου ή τη θέρμανση.
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία αντιλαμβάνεται κανείς τον εξέχοντα ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η πυρηνική ενέργεια στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, η οποία ήδη κάνει την εμφάνισή της. Ας την αντιμετωπίσουμε, λοιπόν, με νηφαλιότητα και ας αφήσουμε κατά μέρος τις προκαταλήψεις, καθώς μπορεί να αποτελέσει σωτηρία, σε ένα μέλλον που προμηνύεται δυσοίωνο για τον πλανήτη μας.