top of page
Εικόνα συγγραφέαenvinow.gr

Αέρια ρύπανση (εκπομπές CO2) - Που βρισκόμαστε σήμερα;

Έγινε ενημέρωση: 6 Φεβ 2023

Με γνώμονα τον προστασία του περιβάλλοντος, οι αρμόδιοι φορείς παγκοσμίως έχουν στραφεί σε στρατηγικές ώστε να επιτύχουν τον περιορισμό των παραγόμενων αέριων ρύπων και συγκεκριμένα των εκπομπών CO2, με απώτερο σκοπό τον μηδενισμό τους. Σε αυτό το πλαίσιο πολλές χώρες θέσπισαν περιβαλλοντικές πολιτικές οι οποίες συνδέονται με χαρακτηριστικά μακροπρόθεσμους ορίζοντες υλοποίησης (από 20 έως και 50 και πλέον χρόνια). Επί του παρόντος μικρός είναι ο αριθμός αυτών που έχουν επιτύχει (https://zerotracker.net/) τη στοχοθεσία των μηδενικών εκπομπών. Η πλειοψηφία έχει απλώς ολοκληρώσει σε νομικό και θεσμικό επίπεδο την υιοθέτηση των στρατηγικών που απαιτείται να εφαρμοστούν ώστε να ευοδωθούν οι ως άνω επιθυμητοί στόχοι.


Αρκετές είναι οι περιπτώσεις όπου ως «επίτευξη στόχων» ερμηνεύεται η ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας. Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι ενώ κατά την επιστημονική κοινότητα το εν λόγω ζήτημα θεωρείται «φλέγον» αντιμετωπίζεται από τις πολιτικές ηγεσίες αρκετών κρατών απλώς με την διατύπωση δεσμεύσεων και πολιτικών εξαγγελιών που δεν συνοδεύονται από πραγματικές δράσεις.

Παγκόσμια αποτύπωση των δράσεων προς την κατεύθυνση της μηδενικής παραγωγής ρύπων άνθρακα (Πηγή: https://ourworldindata.org/ ).

Στις ανεπτυγμένες βιομηχανικά χώρες που έχουν θεσμοθετήσει ή ήδη εφαρμόζουν κατάλληλες περιβαλλοντικές πολιτικές (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Αυστραλία, Γερμανία κ.α.), παρατηρείται-συγκριτικά με το παρελθόν-μείωση (βάσει των μετρήσεων) της αέριας ρύπανσης. Στην πραγματικότητα καταγράφεται μια ελεγχόμενη σταθεροποίηση στα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών η οποία χαρακτηρίζεται από μικρές ετήσιες διακυμάνσεις. Στον αντίποδα οι ραγδαία αναπτυσσόμενες βιομηχανίες στην Κίνα και την Ινδία καταγράφουν αυξανόμενη ρυπαντική δραστηριότητα η οποία λόγω του μεγέθους τους συμπαρασύρει την παγκόσμια παραγωγή ρύπων CO2 που τείνει και αυτή αυξανόμενη.

Εκπομπές CO2 από τη χρήση ορυκτών καυσίμων και τη βιομηχανική δραστηριότητα ανά έτος (Πηγή: https://ourworldindata.org/).

Τα σταθεροποιούμενα επίπεδα ρύπανσης των παραδοσιακά βιομηχανικών χωρών αποδίδονται μεταξύ άλλων στο γεγονός ότι μεγάλο μέρος των παραγωγικά ρυπογόνων δραστηριοτήτων τους έχει μετεγκατασταθεί εκτός των συνόρων τους. Αντίστοιχες κινήσεις γίνονται και στον τομέα της παραγωγής ενέργειας έναν εκ των πλέον ρυπογόνων κλάδων σύμφωνα με το www.statista.com.. Μέσω του σταδιακού περιορισμού των εγχώριων εν λειτουργία εγκαταστάσεων παραγωγής και καλύπτοντας μεγάλο μέρος των ενεργειακών τους αναγκών από το διεθνές εμπόριο, τα κράτη που ακολουθούν την συγκεκριμένη στρατηγική επιτυγχάνουν επιπλέον μείωση των αέριων εκπομπών.

Εκπομπές θερμοκηπίου ανά κλάδο βιομηχανίας (Πηγή: https://www.statista.com/).

Αν και η απομάκρυνση των κύριων παραγωγικών δραστηριοτήτων από την περιοχή ενδιαφέροντος αποτελεί αποδοτική λύση και φαίνεται να οδηγεί στη βελτίωση του ρυπαντικού αποτυπώματος, η προκαλούμενη από αυτές περιβαλλοντική επιβάρυνση δεν εκλείπει. Τουναντίον, συνοδεύοντας τις βιομηχανικές δραστηριότητες και τις μονάδες ενεργειακής παραγωγής «μεταφέρεται», με την επίδρασή της να προσμετράται στα φορτία ρύπανσης των περιοχών όπου μετεγκαθίστανται και λειτουργούν οι προαναφερθείσες εγκαταστάσεις.


Επιβεβαίωση των όσων αναλύθηκαν προηγούμενα αποτελεί η συνεχής αύξηση που καταγράφει η παγκόσμια παραγωγή αερίων ρύπων CO2 τη στιγμή που η πλειοψηφία των βιομηχανικά ανεπτυγμένων χωρών παρουσιάζουν-σε εθνικό επίπεδο-σταθεροποιητικές ή ακόμα και ελαφρώς πτωτικές τάσεις.


Η εσφαλμένη και εθνοκεντρική αυτή στρατηγική αποδεικνύεται αναποτελεσματική. Αφενός παρέχει «πλασματικά» θετικούς περιβαλλοντικούς δείκτες σε τοπικό (εθνικό) επίπεδο. Αφετέρου οι επιδόσεις που καταγράφονται σε κάποιες από τις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες είναι αποτέλεσμα της επαναχωροθέτησης των ρυπογόνων δραστηριοτήτων τους εκτός της εθνικής τους επικράτειας (πρακτικές Not InMy Backyard εφαρμόζονται στη διαχείριση αποβλήτων σε αρκετά κράτη με αντίστοιχα αποτελέσματα).


Ο επαναπροσδιορισμός των περιβαλλοντικών πολιτικών αποτελεί στην εποχή μας τεράστια πρόκληση. Ήδη οι σχετικές διεργασίες τροποποίησης βρίσκονται σε εξέλιξη. Στο πλαίσιο αυτό διερευνώνται και υιοθετούνται προσεγγίσεις που προωθούν μεθόδους που βασίζονται στην αξιοποίηση εναλλακτικών διαχειριστικών πρακτικών και εργαλείων (CarbonCapture and Storage Technology, Carbon Capture Usage Technology κ.α.) μέσω των οποίων μπορούν να επιτευχθούν απτά και άμεσα αποτελέσματα τα οποία θα οδηγήσουν στον ουσιαστικό περιορισμό της αέριας ρύπανσης.

Comments


bottom of page