Του Αριστοκλή Λαγού
Η κλιματική αλλαγή είναι μια βραδυφλεγής βόμβα στα χέρια της ανθρωπότητας. Οι επιπτώσεις της είναι πλέον τόσο εμφανείς που μπορούν να πείσουν όλους εκείνους που την θεωρούσαν αντικείμενο θεωρίας συνωμοσίας. Δεν χρειάζεται κάποιος να πάει μακριά. Μόλις το φετινό καλοκαίρι η Σουηδία βρέθηκε στο έλεος των πυρκαγιών λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και της ξηρασίας! Τα αντανακλαστικά της κοινωνίας πρέπει να είναι άμεσα για να προλάβουμε να αντιστρέψουμε αυτή την καλπάζουσα αρνητική εξέλιξη. Ο σχεδιασμός πρέπει να είναι κεντρικός με ευρύτερες εθνικές συμμαχίες και να εφαρμόζεται τοπικά έχοντας προσαρμοστεί στις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής.
Στα τέλη του 2015 συγκαλέστηκε στο Παρίσι σύνοδος για το κλίμα. Εκεί ετέθησαν κάποιοι στόχοι που αποσκοπούν στη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη, μέσω της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι οι παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα θα πρέπει να αρχίσουν να μειώνονται το ταχύτερο δυνατό, ότι η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη πρέπει να συγκρατηθεί μέχρι το 2100 αρκετά κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου, και ότι στο δεύτερο μισό του αιώνα οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα πρέπει να μειωθούν σε επίπεδα τέτοια ώστε να μπορούν να απορροφηθούν από τα δάση.
Όπως σε κάθε συνθήκη της ιστορίας, έτσι και στην παρούσα πρέπει να εξετάσουμε δύο βασικούς άξονες· πρώτον το περιεχόμενο της συμφωνίας, και δεύτερον τις κυρώσεις μη τήρησης των συμφωνημένων. Όσον αφορά στο πρώτο, μια πρώτη προσέγγιση μπορεί να πει πως ο στόχος ότι η άνοδος της θερμοκρασίας πρέπει να κρατηθεί κάτω από τους 2 βαθμούς δεν αποτελεί ουσιαστικό όριο αναχαίτισης της καταστροφικής πορείας μας. Αρκεί να γνωρίζει κανείς πως σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα η θερμοκρασία έχει ανέβει μόλις 1 βαθμό Κελσίου, και πως αυτή η σχετικά «μικρή» μεταβολή έχει προκαλέσει όλα αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Σχετικά με το δεύτερο, αρκεί να παρακολουθήσει κάποιος την ευκολία που ένας πολιτικός ηγέτης μπορεί να αποσύρει τη χώρα του ανά πάσα στιγμή καταλύοντας κάθε έννοια δέσμευσης. Και αναφέρομαι βέβαια στον Ντόναλτ Τραμπ ο οποίος, όχι μόνο απέσυρε τις ΗΠΑ από την συμφωνία, αλλά δήλωσε και το αψυχολόγητο πως «Κάνει κρύο και χιονίζει στη Νέα Υόρκη, χρειαζόμαστε την υπερθέρμανση του πλανήτη». Μπορεί εύκολα, λοιπόν, να διαπιστώσει ο καθένας μας αφενός πως οι στόχοι δεν είναι απαιτητικοί και ανάλογοι του προβλήματος, και αφετέρου πως η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί να τηρήσει μια στοιχειώδη στάση σεβασμού προς τα συμφωνηθέντα, έστω και προσχηματικά.
Μοιραζόμαστε το ίδιο σπίτι. Χλιαρές υποσχέσεις δεν πρόκειται να δώσουν λύση στο πρόβλημα. Η επιστήμη έχει επισημάνει τις ολέθριες συνέπειες της μη συμμόρφωσης της ανθρωπότητας προς μια πιο οικολογική και αειφόρο διαχείριση των πόρων. Είναι καιρός πλέον να το αντιληφθεί αυτό και η εξουσία πριν να είναι αργά πια για όλους…