του Θοδωρή Λιάγκα
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τείνουν να αυξηθούν κατά 50% μέσα στην επόμενη πενταετία, αλλά είναι αρκετή αυτή η αύξηση για να καταπολεμήσει την αλλαγή του κλίματος;
Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αυξάνεται ταχύτερα από ότι αναμενόταν και θα μπορούσε να επεκταθεί ακόμα και κατά 50% μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, με την ανάκαμψη της ηλιακής ενέργειας. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας διαπίστωσε, ότι οι παραγωγές ηλιακής, αιολικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας εκτοξεύονται με τον ταχύτερο δυνατό ρυθμό τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, αναμένεται ότι μέχρι το 2024 τα παγκόσμια αποθέματα ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά πάρκα θα αυξηθούν κατά 600GW, τιμή σχεδόν διπλάσια από την εγκατεστημένη συνολική ηλεκτρική ισχύ της Ιαπωνίας. Συνολικά, η ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια αναμένεται να αυξηθεί κατά 1.200GW τα επόμενα πέντε χρόνια, τιμή που ισοδυναμεί με τη συνολική ηλεκτρική ισχύ των ΗΠΑ.
Τεχνολογίες, όπως η ηλιακή και ο αιολική βρίσκονται ήδη στο επίκεντρο των μετασχηματισμών που λαμβάνουν χώρα στο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα. Η αυξανόμενη ανάπτυξή τους είναι ζωτικής σημασίας για τις προσπάθειες αντιμετώπισης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την επέκταση της ενεργειακής πρόσβασης.
Μια επανάσταση ανανεώσιμης ενέργειας θα μπορούσε να σταματήσει την αυξανόμενη ζήτηση στον κόσμο για πετρέλαιο και άνθρακα τη δεκαετία του 2020, δεκαετίες δηλαδή πριν από τις προβλέψεις των εταιρειών πετρελαίου.
Σήμερα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αντιπροσωπεύουν το 26% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά σύμφωνα με μελέτες, το ποσοστό αυτό αναμένεται να φτάσει το 30% μέχρι το 2024 ή τουλάχιστον αυτό αποτελεί έναν αρχικό στόχο.
Λόγω του μειωμένου κόστους τεχνολογίας και των αυξανόμενων περιβαλλοντικών ανησυχιών η μορφή ενέργειας τείνει να γίνει αποκλειστικά και μόνο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ωστόσο, ο ρόλος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα θα πρέπει να αυξηθεί ακόμη πιο γρήγορα εάν ο κόσμος συνειδητά ελπίζει να επιτύχει τους κλιματικούς του στόχους.
Υπάρχουν ολοένα και αυξανόμενες φιλοδοξίες για τη βελτίωση του κλίματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ, με την Κίνα να πρωτοπορεί στην υλοποίηση έργων αιολικής και ηλιακής ενέργειας.
Η ηλιακή ενέργεια θα αποτελέσει τον κύριο παράγοντα στην αναβάθμιση της νέας ανάπτυξης της παγκόσμιας ανανεώσιμης ενέργειας, καθώς το κόστος για την κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων βρίσκεται ήδη κάτω από τις τιμές λιανικής στις περισσότερες χώρες. Το κόστος της ηλιακής ενέργειας αναμένεται να μειωθεί από 15% έως 35% έως το 2024, υποκινώντας περαιτέρω ανάπτυξη κατά το δεύτερο ήμισυ της δεκαετίας.
Η υψηλή ανάγκη για ενέργεια των επιχειρήσεων και των εργοστασίων αναμένεται να είναι ο κύριος παράγοντας για την εκτόξευση της ηλιακής ενέργειας, καθώς οι προϊστάμενοι των επιχειρήσεων θα μπορούν να εκμεταλλευτούν την πτώση του κόστους για φωτοβολταϊκά πάνελ με στόχο να μειώσουν τα έξοδα σε λογαριασμούς ενέργειας.
Παράλληλα, ο αριθμός των ηλιακών πάνελ σε κατοικίες αναμένεται επίσης να υπερδιπλασιαστεί μέχρι το 2024, με την ισχυρότερη κατά κεφαλήν αύξηση να παρατηρείται αυτή τη στιγμή στην Αυστρία, το Βέλγιο, την Αυστραλία και την Καλιφόρνια των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Ωστόσο, ακόμη και μετά την "θεαματική" αυτή αύξηση της ηλιακής ενέργειας για τα επόμενα πέντε χρόνια, τα φωτοβολταϊκά πάνελ θα καλύψουν μόνο το 6% των στεγών παγκοσμίως, αφήνοντας έτσι περιθώρια για περαιτέρω ανάπτυξη.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι ήδη η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο, αλλά η ανάπτυξή τους πρέπει να επιταχυνθεί αν θέλουμε να επιτύχουμε μακροπρόθεσμους στόχους για το κλίμα, την ποιότητα του αέρα και την εύκολη πρόσβαση στην ενέργεια.
Ωστόσο, η αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές θα πρέπει να επιταχυνθεί σημαντικά για την επίτευξη μακροπρόθεσμων στόχων ενεργειακής απόδοσης. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να υιοθετήσουν νέα πολιτική και να εκσυγχρονίσουν την κανονιστική αβεβαιότητα, μειώνοντας τον επενδυτικό κίνδυνο στις αναπτυσσόμενες οικονομίες και βρίσκοντας λύσεις για τον τρόπο ενσωμάτωσης της αιολικής και ηλιακής ενέργειας στο σύστημα ενέργειας.