Η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές της για μείωση της κατανάλωσης υλικών και της παραγωγής αποβλήτων για να επιτύχει μια πιο κυκλική οικονομία σύμφωνα με το αναθεωρημένο πλαίσιο παρακολούθησης της κυκλικής οικονομίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύθηκε την Δευτέρα 15 Μαΐου.
Το αναθεωρημένο πλαίσιο βοηθά στην καλύτερη παρακολούθηση της προόδου στη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία στην ΕΕ και εξετάζει πώς μπορεί να συμβάλει στην κλιματική ουδετερότητα, την ανθεκτικότητα και την παγκόσμια βιωσιμότητα.
Το αναθεωρημένο πλαίσιο παρακολούθησης για την κυκλική οικονομία περιλαμβάνει νέους δείκτες, όπως το αποτύπωμα υλικού και την παραγωγικότητα των πόρων. Αυτοί οι δείκτες παρακολουθούν την υλική αποδοτικότητα του συστήματος παραγωγής και κατανάλωσης της ΕΕ. Περιλαμβάνει επίσης νέους δείκτες για τη μέτρηση της προόδου προς τους στόχους πρόληψης των αποβλήτων.
Όλα αυτά είναι βασικά δομικά στοιχεία μιας κυκλικής και μηδενικής ρύπανσης οικονομίας. Επιπλέον, το πλαίσιο παρακολουθεί τη συμβολή μιας κυκλικής οικονομίας στη βιωσιμότητα, την κλιματική ουδετερότητα και την ανθεκτικότητα, λαμβάνοντας υπόψη το αποτύπωμα κατανάλωσης, τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τις παραγωγικές δραστηριότητες, την εξάρτηση από εισαγωγές υλικών και την αυτάρκεια της ΕΕ για κρίσιμες πρώτες ύλες.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ενώ η παραγωγή της ΕΕ έχει γίνει πιο αποδοτική ως προς τους πόρους, η κατανάλωση υλικών στην ΕΕ παραμένει πολύ υψηλή και πρέπει να μειωθεί στο μέλλον. Το 2020, κάθε Ευρωπαίος ήταν υπεύθυνος για 35 κιλά απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών, αύξηση 25% από το 2010. Η ΕΕ διαχειρίζεται τα απόβλητα πιο βιώσιμα, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών και απαιτούνται σημαντικές προσπάθειες για τη βελτίωση της διαχείρισης ορισμένων ροών αποβλήτων , ιδιαίτερα τα πλαστικά.
Παρά ορισμένες βελτιώσεις στην κυκλικότητα, η οικονομία της ΕΕ εξακολουθεί να είναι ως επί το πλείστον γραμμική, με τα δευτερεύοντα υλικά να αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 12% όλων των υλικών που χρησιμοποιούνται στην οικονομία της ΕΕ. Το εμπόριο δευτερογενών πρώτων υλών αυξάνεται τόσο εντός της ΕΕ όσο και με χώρες εκτός ΕΕ. Για πολλά ειδικά μέταλλα και στοιχεία σπάνιων γαιών (όπως το λίθιο, το γάλλιο και το νεοδύμιο), το ποσοστό εισροών ανακύκλωσης στο τέλος του κύκλου ζωής είναι περίπου 1%, ενώ τα ποσοστά ανακύκλωσης στο τέλος του κύκλου ζωής φτάνουν το 16% για το νικέλιο και το 22% για το κοβάλτιο, που είναι και οι δύο πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται σε μπαταρίες.
Τα τελευταία χρόνια, οι τομείς της κυκλικής οικονομίας έχουν γίνει πιο καινοτόμοι και αναπτυσσόμενοι όσον αφορά τις επενδύσεις, την προστιθέμενη αξία και τις θέσεις εργασίας. Στην ΕΕ, οι ιδιωτικές επενδύσεις σε συγκεκριμένους οικονομικούς τομείς που σχετίζονται με την κυκλική οικονομία ανήλθαν σε 121,6 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021, που αντιστοιχεί στο 0,8% του ΑΕΠ της ΕΕ. Οι κλάδοι απασχόλησαν 4,3 εκατομμύρια άτομα, σημειώνοντας αύξηση 11% σε σύγκριση με το 2015, ενώ η προστιθέμενη αξία στους κλάδους της κυκλικής οικονομίας αυξήθηκε κατά 27% και έφτασε τα 299 δισ. ευρώ περίπου.
Οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου της ΕΕ από τις παραγωγικές δραστηριότητες μειώθηκαν κατά περίπου 25% το 2008-2021, δείχνοντας ότι η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής ουδετερότητας. Ωστόσο, το καταναλωτικό αποτύπωμα της ΕΕ αυξήθηκε κατά 4% μεταξύ 2010 και 2021 και οδήγησε σε επιπτώσεις που ξεπερνούν ορισμένα πλανητικά όρια.