του Κωνσταντίνου Κατσούλη*
Διανύοντας τις μέρες της πανδημίας, τα μηνύματα που λαμβάνουμε είναι πολλά. Πρώτα απ’ όλα, και το πιο κύριο, αυτό της ατομικής ευθύνης προκειμένου να εμποδίσουμε τη διασπορά του νέου κορωνοϊού αποφεύγοντας κάθε αρνητική τροπή που ενδέχεται να πάρουν τα πράγματα. Μήπως όμως, αυτή την «Ατομική Ευθύνη» την υιοθετήσουμε και για τη συμπεριφορά μας στο περιβάλλον?
Η έννοια αυτή δεν είναι καθόλου καινούρια. Για καμία κατάσταση, για κανένα φαινόμενο. Μας την μαθαίνουν από τις μικρές κιόλας ηλικίες για διάφορα ζητήματα που θα παρουσιασθούν στη ζωή μας. Το θέμα είναι πόσο καλά την κρατάμε «ζωντανή» εμείς στη συνείδηση μας και στις πράξεις μας. Πάρε παράδειγμα την κατάσταση που βιώνουμε σήμερα. Οι συνθήκες μας κατέστησαν έτσι, ώστε να ξυπνάμε και να κοιμόμαστε με την ατομική ευθύνη μας σε υψηλά ποσοστά ώστε να αποφύγουμε τα χειρότερα για την προσωπική μας, αλλά και του υπόλοιπου κόσμου, υγεία. Κάπως έτσι θα πρέπει να ήταν και για το περιβάλλον.
Η επιστημονική κοινότητα, εδώ και χρόνια, κάνει τα πάντα ώστε να μας υπενθυμίζει το πώς θα πρέπει να συμπεριφερόμαστε -σε καθημερινή βάση- απέναντι στο περιβάλλον. Πόσο όμως στεκόμαστε με υπευθυνότητα απέναντί του...; Η κλιματική αλλαγή, η υπερθέρμανση του πλανήτη, οι υπερκαταναλώσεις μάζας - ενέργειας, τα υψηλά ποσοστά ρύπανσης του αέρα, των εδαφών και των θαλασσών είναι κάποια από τα προβλήματα που αποδεικνύουν ότι η υπευθυνότητα μας απέναντι στο περιβάλλον είναι μηδαμινή. Και ναι, ίσως όλα αυτά να παραπέμπουν σε συλλογικές ενέργειες, όμως για να βγει ένα θετικό αποτέλεσμα από μια ομάδα, πρέπει να συμβάλλει ο καθένας ατομικά.
Η ορθή ανακύκλωση των καθημερινών απορριμμάτων μας και όχι η ρίψη τους σε δρόμους, θάλασσες, ακτές ,δάση ή τέλος πάντων όπου μας είναι πιο εύκολο.
Η απλούστευση και ελαχιστοποίηση των μετακινήσεων μας με τα μεταφορικά μέσα, παρά μόνο όπου και όποτε είναι απαραίτητες.
Η μείωση των καθημερινών υπερκαταναλώσεων μας σε βιοτικό επίπεδο.
Η ελαχιστοποίηση της άσκοπης καθημερινή υπέρ-σπατάλης των πρώτων υλών και αγαθών.
Η εξέλιξη των γνώσεων και η ευαισθητοποίηση όλων μας σχετικά με τα διάφορα περιβαλλοντικά ζητήματα.
Όλα τα παραπάνω είναι ενέργειες που «ακούν» στην Ατομική Ευθύνη του καθενός-σε καθημερινή βάση- προς το περιβάλλον και τη προστασία του.
Δύσκολο να πραγματοποιηθούν δεν είναι. Το λάθος μας όμως είναι ότι δεν τα αντιμετωπίζουμε σαν κάτι ουσιώδεις. Αν σου έλεγαν ότι σε ένα χρόνο, για παράδειγμα, το σπίτι σου θα γκρεμιζόταν, μάλλον κάτι θα έκανες ώστε να αποτρέψεις αυτή την κατάσταση. Τι σε κάνει να πιστεύεις, λοιπόν, ότι και το περιβάλλον δεν είναι το σπίτι σου και ότι δεν «γκρεμίζεται» μέρα με τη μέρα; (!)
*Ο Κωνσταντίνος Κατσούλης είναι φοιτητής στο τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Πατρών