Το σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την κυκλική οικονομία στοχεύει στη μείωση στο ήμισυ της ποσότητας αστικών απορριμμάτων στην ΕΕ που δεν ανακυκλώνονται μέχρι το 2030. Σύμφωνα με ενημέρωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), που δημοσιεύθηκε στα τέλη Απριλίου, η επίτευξη αυτού του στόχου απαιτεί τόσο μείωση της παραγωγής απορριμμάτων και σημαντική αύξηση της ανακύκλωσης, πιθανώς ακόμη και πέρα από τον δεσμευτικό στόχο ανακύκλωσης του 60%. Μια δεύτερη ενημέρωση του ΕΟΠ εξετάζει τη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.
Η ενημέρωση του ΕΟΠ με τίτλο «Επίτευξη του στόχου για τα υπολειμματικά αστικά απόβλητα του 2030 — γιατί η ανακύκλωση δεν είναι αρκετή» αναλύει τις πρόσφατες τάσεις των αστικών αποβλήτων στην ΕΕ υπό το πρίσμα της επίτευξης δύο βασικών στόχων για τα απόβλητα: την υποχρέωση για κάθε κράτος μέλος της ΕΕ να ανακυκλώνει τουλάχιστον το 60% των αστικών αποβλήτων τα απόβλητα έως το 2030 και ο στόχος σε επίπεδο ΕΕ για μείωση στο μισό των υπολειμματικών αστικών απορριμμάτων που τίθενται σε υγειονομική ταφή ή αποτεφρώνονται έως το 2030.
Η ποσότητα των υπολειμματικών αστικών απορριμμάτων παρέμεινε σχετικά σταθερή στην ΕΕ τα τελευταία 5 χρόνια, σε περίπου 113 εκατομμύρια τόνους, επειδή τα ποσοστά ανακύκλωσης και η ποσότητα των απορριμμάτων που παράγονται έχουν αυξηθεί περίπου με τον ίδιο ρυθμό. Το 2020, περίπου το 48% των αστικών απορριμμάτων στην ΕΕ ανακυκλώθηκε.
Εάν συνεχίσουν να παράγονται περισσότερα αστικά απόβλητα, η ΕΕ θα πρέπει να ανακυκλώσει περίπου το 72% αυτών για να επιτύχει τον στόχο μείωσης κατά το ήμισυ της ποσότητας των υπολειμματικών (μη ανακυκλωμένων) αστικών απορριμμάτων έως το 2030. Εναλλακτικά, ο στόχος θα μπορούσε να επιτευχθεί με μείωση της ποσότητας των αποβλήτων που παράγονται κατά περίπου το ένα τρίτο και επιτυγχάνεται το ποσοστό ανακύκλωσης 60% σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, σύμφωνα με την ανάλυση του ΕΟΠ.
Η επίτευξη του ποσοστού ανακύκλωσης του 72% θα απαιτούσε σημαντική βελτίωση στα συστήματα συλλογής απορριμμάτων και στις υποδομές ανακύκλωσης, καθώς και εκτεταμένο επανασχεδιασμό των καταναλωτικών προϊόντων για ευκολότερη ανακύκλωση, αναφέρει η ενημέρωση του ΕΟΠ. Ωστόσο, η πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων στην πρώτη θέση θα απέφερε τα μεγαλύτερα οφέλη για το περιβάλλον. Αυτό θα απαιτούσε, για παράδειγμα, αύξηση της διάρκειας ζωής των καταναλωτικών αγαθών και εξασφάλιση ισχυρής υποστήριξης για την επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων.
Ως μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόσφατα μια δέσμη προτάσεων για να καταστήσει τα αγαθά στην αγορά της ΕΕ πιο φιλικά προς το περιβάλλον, κυκλικά και ενεργειακά αποδοτικά, καθώς και μια νέα στρατηγική για κάνουν τα υφάσματα πιο ανθεκτικά, επισκευάσιμα, επαναχρησιμοποιήσιμα και ανακυκλώσιμα.
Οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων αγωνίζονται να βελτιώσουν τη διαχείριση των απορριμμάτων
Η ενημέρωση του ΕΟΠ «Διαχείριση αστικών απορριμμάτων στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων» εφιστά την προσοχή στις αυξανόμενες ποσότητες αστικών απορριμμάτων και στην ακατάλληλη διαχείριση των απορριμμάτων στην περιοχή. Τα περισσότερα αστικά απόβλητα στα Δυτικά Βαλκάνια εξακολουθούν να αποστέλλονται σε χώρους υγειονομικής ταφής και υπάρχει επείγουσα ανάγκη επένδυσης σε συστήματα χωριστής συλλογής και υποδομής ανακύκλωσης, αναφέρει η ενημέρωση του ΕΟΠ.
Η νομοθεσία και οι στόχοι για τα απόβλητα των Δυτικών Βαλκανίων ακολουθούν ολοένα και περισσότερο τις οδηγίες της ΕΕ, αλλά τα δεδομένα για την παραγωγή και τη διαχείριση αποβλήτων παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ανεπαρκή. Υπάρχουν πολλές πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων, αλλά οι παράνομες, υποτυπώδεις και άτυπες δραστηριότητες εμποδίζουν τη σωστή χρηματοδότηση και λειτουργία της νομικής υποδομής και τη βελτίωσή της, προειδοποιεί η ενημέρωση του ΕΟΠ. Τα εκτεταμένα συστήματα ευθύνης του παραγωγού θα μπορούσαν να παράσχουν πρόσθετη χρηματοδότηση για τη βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων στην περιοχή, εάν σχεδιαστούν, διοικηθούν και εφαρμοστούν σωστά.
Comments