του Σπύρου Καούρη

Η Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, γνωστή ως COP29, ολοκληρώθηκε στο Μπακού, την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, αναδεικνύοντας νέες δεσμεύσεις και σημαντικές προκλήσεις για την παγκόσμια κοινότητα. Τα αποτελέσματα της διάσκεψης δεν περιορίζονται σε πολιτικές δηλώσεις, αλλά επηρεάζουν άμεσα τη στρατηγική των κρατών για τη μετάβαση σε μια οικονομία με χαμηλές εκπομπές άνθρακα.

Βασικές Συμφωνίες της COP29
Η διάσκεψη κατέληξε σε δύο βασικές αποφάσεις που αλλάζουν τα δεδομένα:
Νέος Στόχος Χρηματοδότησης: Συμφωνήθηκε η παροχή 300 δισ. δολαρίων ετησίως έως το 2035 προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, ενισχύοντας την ικανότητά τους να προσαρμοστούν στις κλιματικές αλλαγές και να επενδύσουν σε καθαρές τεχνολογίες.
Ενεργοποίηση του Άρθρου 6 της Συμφωνίας του Παρισιού: Η πλήρης λειτουργία της παγκόσμιας αγοράς άνθρακα εγκρίθηκε, δίνοντας τη δυνατότητα στις χώρες να μειώσουν το κόστος εφαρμογής των μέτρων για τις εκπομπές μέσω συνεργασίας. Το σύστημα αυτό προσφέρει επίσης ευκαιρίες για επενδύσεις σε έργα μείωσης εκπομπών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Προκλήσεις και Κενά
Παρά τα θετικά βήματα, η COP29 ανέδειξε και σημαντικά κενά:
Απουσία Δεσμεύσεων για τα Ορυκτά Καύσιμα: Η έλλειψη συγκεκριμένων στόχων για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων παραμένει σοβαρό εμπόδιο για τη μετάβαση.
Επιρροή από Λόμπι Ορυκτών Καυσίμων: Η ισχυρή παρουσία εκπροσώπων του τομέα δημιούργησε ανησυχίες για τη διαφάνεια των διαπραγματεύσεων, γεγονός που ενδέχεται να επηρεάσει την υιοθέτηση αυστηρότερων πολιτικών.
Αβεβαιότητα για την Εφαρμογή: Παρά τις συμφωνίες, η εφαρμογή των πολιτικών παραμένει πρόκληση, ιδίως σε χώρες με περιορισμένη θεσμική ικανότητα.
Η Ελλάδα στο Προσκήνιο της Μετάβασης
Η Ελλάδα, ως μέλος της Ε.Ε. επηρεάζεται άμεσα από τις αποφάσεις της COP29. Η θέση της χώρας στον τομέα των ΑΠΕ προσφέρει ευκαιρίες για ανάπτυξη και βιωσιμότητα:
Επενδύσεις στις ΑΠΕ: Με αύξηση 147% στην παραγωγή καθαρής ενέργειας την τελευταία δεκαετία, η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει το δυναμικό της σε ηλιακή και αιολική ενέργεια, ενισχύοντας την ενεργειακή της αυτονομία και οικονομία.
Συμμετοχή στην Παγκόσμια Αγορά Άνθρακα: Η δημιουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος παρακολούθησης εκπομπών μπορεί να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας και να προσελκύσει διεθνείς επενδύσεις.
Περιφερειακή Συνεργασία: Η γεωπολιτική θέση της Ελλάδας επιτρέπει την ανάπτυξη διασυνοριακών έργων, ειδικά στον τομέα των ΑΠΕ, ενισχύοντας τη θέση της ως ενεργειακού κόμβου.


Ερωτήματα για το Μέλλον
Η COP29 άφησε σημαντικά ερωτήματα:
Θα καταφέρει η διεθνής κοινότητα να προχωρήσει με πιο φιλόδοξες δεσμεύσεις για τη μείωση των εκπομπών από τα ορυκτά καύσιμα;
Πόσο εφικτό είναι να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η λογοδοσία στις αγορές άνθρακα;
Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη για την εφαρμογή και παρακολούθηση των συμφωνιών σε παγκόσμιο επίπεδο;

Συμπέρασμα
Η COP29 απέδειξε ότι η διεθνής κοινότητα έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο απαιτούνται φιλόδοξες δεσμεύσεις και αυξημένη έμφαση στην αποτελεσματική εφαρμογή των συμφωνιών. Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να πρωτοστατήσει στην ενεργειακή μετάβαση, ενισχύοντας τις ΑΠΕ και αξιοποιώντας τη συμμετοχή της στις διεθνείς αγορές. Καθώς πλησιάζει η COP30, η ανάγκη για δράση παραμένει πιο επείγουσα από ποτέ.
Πηγές
United Nations Climate Change Conference COP29. "Baku Declaration on Climate Action: Key Outcomes and Challenges." Διαθέσιμο στο: unfccc.int/cop29-report
Smith, J. (2024). "Carbon Markets and the Role of Article 6 in Global Emission Reductions." Climate Policy Review. Διαθέσιμο στο: climatepolicyjournal.com
European Commission. "The EU’s Role in Global Climate Finance: COP29 Outcomes." Διαθέσιμο στο: ec.europa.eu/cop29-finance
International Renewable Energy Agency (IRENA). "The Future of Renewables: COP29 Commitments and Global Trends." Διαθέσιμο στο: irena.org/cop29-renewables
Κέντρο Έρευνας για την Κλιματική Αλλαγή. "Η συμμετοχή της Ελλάδας στη COP29: Προκλήσεις και Ευκαιρίες." Διαθέσιμο στο: climatecenter.gr/cop29-ellada
Bloomberg Green. "Fossil Fuel Lobby Faces Backlash at COP29." Διαθέσιμο στο: bloomberg.com/green/cop29-lobby
Global Carbon Project. "New Insights into Global Emission Trends from COP29." Διαθέσιμο στο: globalcarbonproject.org/cop29-trends
Comments