Σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), που δημοσιεύθηκε, τα ευρωπαϊκά υδάτινα σώματα υποφέρουν από την γεωργική ρύπανση καθώς και την ρύπανση από ανεπαρκώς επεξεργασμένα λύματα από πόλεις, βιομηχανίες και διασκορπισμένες κατοικίες. Τα τεχνητά εμπόδια, μαζί με την υδατοκαλλιέργεια και τα επεμβατικά ξένα είδη προκαλούν πρόσθετες πιέσεις. Ωστόσο, λύσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων υπάρχουν και θα πρέπει να υιοθετηθούν ευρύτερα.
Η έκθεση του ΕΟΠ «Οδηγίες και πιέσεις που προέρχονται από επιλεγμένες βασικές προκλήσεις διαχείρισης των υδάτων - Μια ευρωπαϊκή επισκόπηση» δείχνει ότι υπάρχει ήδη ένα ευρύ φάσμα μέτρων για τη βελτίωση της κατάστασης των υδάτινων σωμάτων της Ευρώπης. Λύσεις που βασίζονται στη φύση και μέτρα αλλαγής χρήσης γης προσφέρουν πολλαπλά οφέλη.
Συνολικά, η καλύτερη και συνεκτικότερη εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας - συμπεριλαμβανομένης της οδηγίας για την επεξεργασία αστικών λυμάτων, της οδηγίας για τις πλημμύρες και της οδηγίας -πλαισίου για τα ύδατα - θα μείωνε τις βασικές πιέσεις στο νερό.
Επιπλέον, όλοι οι τομείς που χρησιμοποιούν νερό, όπως η γεωργία, η ενέργεια, η εξόρυξη, η υδατοκαλλιέργεια και η ναυσιπλοΐα, θα πρέπει να υιοθετήσουν πρακτικές διαχείρισης που μπορούν να διατηρήσουν τα υδάτινα οικοσυστήματα υγιή και ανθεκτικά, αναφέρει η έκθεση του ΕΟΠ. Αυτά περιλαμβάνουν προγράμματα γεωργίας που μειώνουν τη χρήση φυτοφαρμάκων, υδροηλεκτρική ενέργεια που διασφαλίζει τη διέλευση των ψαριών, αυστηρά πρότυπα καυσίμων για πλοήγηση και διατήρηση των όχθων των ποταμών.
Επί του παρόντος, τα βασικά προβλήματα περιλαμβάνουν τη ρύπανση από αστικά και βιομηχανικά λύματα, διάχυτη ρύπανση από τη γεωργία και ρύπανση από ορυχεία και κατοικίες που δεν συνδέονται με αποχετευτικό σύστημα. Συνολικά, το 22% των επιφανειακών υδάτων της Ευρώπης και το 28% της περιοχής των υπόγειων υδάτων επηρεάζονται σημαντικά από τη διάχυτη ρύπανση από τη γεωργία, τόσο από θρεπτικά όσο και από φυτοφάρμακα. Η εναπόθεση ατμοσφαιρικών ρύπων, ιδιαίτερα υδραργύρου, οδηγεί στην κακή χημική κατάσταση των υδάτινων σωμάτων της Ευρώπης.
Επιπλέον, περίπου το 34 % των επιφανειακών υδάτινων σωμάτων επηρεάζεται σημαντικά από δομικές αλλαγές, που συνδέονται, για παράδειγμα, με τη σταθεροποίηση του καναλιού του ποταμού, την αποθήκευση νερού, την υδροηλεκτρική ενέργεια, την αντιπλημμυρική προστασία ή την άρδευση. Οι διαρθρωτικές αλλαγές επηρεάζουν την πορεία και τη ροή των ποταμών, οι οποίες μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη βιοποικιλότητα του ποταμού και της πλημμυρικής περιοχής.
Οι μικρότερες αλλά σημαντικές πιέσεις περιλαμβάνουν την υδατοκαλλιέργεια και τα επεμβατικά ξένα είδη. Η έλλειψη νερού και τα γεγονότα ξηρασίας αποτελούν ένα αυξανόμενο πρόβλημα σε πολλές περιοχές της Ευρώπης, τόσο μόνιμα όσο και εποχιακά, προειδοποιεί η έκθεση. Περίπου το 6% των επιφανειακών υδάτων της Ευρώπης και το 17% της περιοχής των υπόγειων υδάτων επηρεάζονται σημαντικά από την υδροληψία, που συνδέονται κυρίως με τη γεωργία, τη δημόσια παροχή νερού και τη βιομηχανία.