Ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό, Νίκος Ταχιάος, με δημοσίευση στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, απαντά και δίνει διευκρινήσεις σχετικά με τα έργα του μετρό και τα δένδρα. Αφορμή για την τοποθέτησή του αποτελεί το πρόσφατο θέμα που έχει κάνει τον γύρο του διαδικτύου τις τελευταίες ημέρες για το πως τα έργα θα επηρεάσουν τα δένδρα και τους υφιστάμενους χώρους πρασίνου γύρω από τους νέους σταθμούς της Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας.
1. Ο διαγωνισμός για την Γραμμή 4 του μετρό ξεκίνησε πολύ πριν αναλάβει η σημερινή διοίκηση της Αττικό Μετρό και η μελέτη και τα συμβατικά τεύχη -όπως είναι φυσικό- συντάχθηκαν πολύ νωρίτερα. Από την ώρα της προκήρυξης του διαγωνισμού και εφόσον αυτός καρποφόρησε, συνιστούν τμήμα της σύμβασης, μη επιδεχόμενο μεταβολών. Η Αττικό Μετρό οφείλει να καταλάβει και να παραδώσει στους αναδόχους τόσο των προδρόμων εργασιών, όσο και του κυρίως έργου, τους κοινοχρήστους χώρους που έχουν προβλεφθεί σε τακτές προθεσμίες. Άρα πρόκειται για ένα θέμα, του οποίου η δημοσιότητα έρχεται καθυστερημένα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν έχει την σημασία της.
2. Παρόλα αυτά, το θέμα δεν είναι τυπικό, αλλά ουσιωδώς τεχνικό. Διαβάζω πως η οικολογική σελίδα του Facebook «Παρατηρητήριο Αστικού Πρασίνου», με αφορμή το πρόσφατο ρεπορτάζ της LiFO διατείνεται στην παρέμβασή της πως «το έργο μπορεί να γίνει χωρίς να κοπούν τόσα δέντρα, αλλά επιλέγεται η οικονομική λύση…». Θα είχε ενδιαφέρον να δημοσίευε και την εναλλακτική λύση που θεωρεί πως οι μελετητές της Αττικό Μετρό δεν εξέτασαν ή απέρριψαν λόγω κόστους. Η κατασκευή των σταθμών και των φρεάτων στην περίπτωση των έργων της Αθήνας απαιτεί μέρος του έργου να εκτελείται με ανοικτό όρυγμα και το υπόλοιπο υπογείως. Κατά συνέπεια, στη φάση του σχεδιασμού, οι μηχανικοί της Αττικό Μετρό οριοθετούν τις εκσκαφές σε χώρους που θα δημιουργούν την μικρότερη δυνατή όχληση στις λειτουργίες της πόλης και δεσμεύουν τους κατά το δυνατόν πιο περιορισμένους χώρους για τις εργοταξιακές εγκαταστάσεις, που σε ένα τόσο σύνθετο έργο έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις. Η εναπόθεση υλικών μεγάλου όγκου και μεγέθους δεσμεύει αναγκαστικά χώρο, ενώ και οι οικοδομικοί γερανοί απαιτούν ελεύθερο πεδίο στη χρήση τους. Κατά συνέπεια, η απομάκρυνση και η κοπή δένδρων είναι αναπόφευκτες.
3. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν καταβάλλεται προσπάθεια για την ελαχιστοποίηση των απωλειών. Ο αριθμός των δένδρων που υπολογίζεται ότι θα κοπούν, είναι μικρότερος αυτού των επηρεαζομένων γιατί εξαρχής επιχειρείται η μεταφύτευση όσων είναι εφικτό να επιβιώσουν. Στο πλαίσιο των μελετών με τις οποίες δημοπρατήθηκε στο έργο, η λεπτομερής αξιολόγηση αυτών ήταν αδύνατη. Με την εγκατάσταση των αναδόχων, η εικόνα γίνεται ακριβέστατη, σε απόλυτη συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες αρχές. Προφανέστατα και ένα δένδρο να μπορεί να σωθεί, θα τύχει της ανάλογης μεταχείρισης με απόλυτη συμμόρφωση στις επιταγές της επιστήμης για την διατήρησή του.
4. Σε ό,τι αφορά την αποκατάσταση των επιπέδων οδού, δεν θα ισχυριστώ ότι τα πράγματα στο παρελθόν υπήρξαν ειδυλλιακά, ούτε πως και στην ιδανικότερη περίπτωση, από την μια μέρα στην άλλη μπορεί ένας χώρος να επανέλθει στην προτέρα κατάσταση. Όμως, η συστηματική συνεργασία που έχει ξεκινήσει με τους εμπλεκόμενους δήμους από την ώρα της υπογραφής της σύμβασης, αλλά και η παράλληλη δημόσια συζήτηση που πρέπει και μπορεί να παραμείνει σε ένα λογικό και ουσιαστικό επίπεδο, απαλλαγμένη μανιχαϊστικών ακροτήτων, θα συμβάλουν ασφαλώς ώστε στα επόμενα οριστικά στάδια σύνταξης των τελικών μελετών αποκατάστασης των δημοσίων χώρων που θα έλθει πολύ αργότερα, στο δεύτερο ήμισυ της τρέχουσας δεκαετίας, η αποκατάσταση του πρασίνου όχι απλώς να αναπληρώσει τις αναπόφευκτες απώλειες αλλά και να υιοθετήσει βελτιωτικές και αειφόρες πρακτικές.