Με τις εν ισχύ πρακτικές εναλλακτικής διαχείρισης να έχουν δοκιμαστεί για δεκαετίες και να έχουν αξιολογηθεί (εκ του αποτελέσματος) ως ανεπαρκείς, οι εμπλεκόμενοι στην διαχείριση αποβλήτων φορείς και επιστήμονες στράφηκαν στην αναζήτηση, την ανάπτυξη και την υιοθέτηση νέων πρακτικών αποσκοπώντας στην αναβάθμιση των εφαρμοζόμενων μεθοδολογιών.
Τα παραπάνω σε συνδυασμό με τις βασικές αρχές τις Ιεράρχησης των δράσεων στη διαχείριση των αποβλήτων και ειδικότερα την πρόληψη και την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση ανέδειξαν μια πολλά υποσχόμενη πτυχή της ήδη εφαρμοζόμενης πολιτικής η οποία, δεν είχε- μέχρι πρότινος- τύχει ενδεχομένως της απαιτούμενης προσοχής.
Η «αναβαθμιστική» ανακύκλωση, ευρύτερα γνωστή με την αγγλική της ονομασία ως upcycling, συνιστά ένα αποτελεσματικό διαχειριστικό εργαλείο. Μέσω της ένταξής της στο φάσμα των διαδικασιών διαχείρισης αφενός, διασφαλίζεται η αξιοποίηση των εν δυνάμει ανακυκλώσιμων (και μη) προϊόντων και αφετέρου επιτυγχάνεται η εκτροπή μεγαλύτερης γκάμας και συνεπώς ποσότητας υλικών από την τελική διάθεση.
Το Upcycling αποτελεί τη διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας, τα χρησιμοποιημένα προϊόντα όπως επίσης και τα προϊόντα που έχουν καταστεί (κατόπιν της απόρριψής από τον κάτοχό τους) απόβλητα επισκευάζονται, ανακαινίζονται, αναβαθμίζονται και ανακατασκευάζονται με σκοπό την επαναχρησιμοποίηση τους. Η όλη διαδικασία οδηγεί σε προϊόντα αναβαθμισμένης αξίας και ποιότητας σε σχέση με τα αρχικά προϊόντα που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή τους.
Αν και εντάχθηκε στη φαρέτρα των μεθοδολογικών διαχειριστικών εργαλείων τα τελευταία χρόνια, τουλάχιστον σε ότι αφορά στην εφαρμογή της, συνοδεύει την ανθρωπότητα καθ 'όλη τη διάρκεια της ιστορίας, αναβιώνοντας ουσιαστικά μια-από αρχαιοτάτων χρόνων-γνωστή και εφαρμοζόμενη πρακτική.
Μέσω της αναβαθμιστικής ανακύκλωσης διευρύνεται σημαντικά η λίστα των εν δυνάμει αξιοποιήσιμων υλικών συγκριτικά με την κλασική ανακύκλωση. Υλικά και κυρίως προϊόντα τα οποία μέχρι πρότινος εξαιτίας της αδυναμίας που σχετιζόταν με την επεξεργασία τους οδηγούνταν προς τελική διάθεση, έχουν την ευκαιρία να χρησιμοποιηθούν στην ανάπτυξη νέων. Ενδεικτικά και όχι περιοριστικά αναφέρονται ακολούθως μερικές εφαρμογές στις οποίες μπορεί να βρει πρόσφορο έδαφος η εν λόγω μεθοδολογία:
Upcycling Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ): Ερευνητές του πανεπιστημίου της Ρώμης εξέτασαν τις δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης συγκεκριμένων προϊόντων τα οποία εμπεριέχονται στα αστικά απόβλητα της ευρύτερης περιοχής (παλέτες, ελαστικά, μπουκάλια, σωλήνες κ.α.) στην ανάπτυξη ενός είδους κτιριακού περιβλήματος (κελύφους).
Upcycling αποβλήτων χαρτιού και χαρτοκιβωτίων: Η επιστημονική έρευνα στη Φινλανδία ανέδειξε την προοπτική αξιοποίησης επεξεργασμένων αποβλήτων εκτυπωτικού χαρτιού και χαρτοκιβωτίων στην παραγωγή νημάτων/ κλωστών.
Upcyclingπλαστικών αποβλήτων: Αμερικανικά εργαστήρια ανέπτυξαν ένα νέου τύπου ανθρακικό υλικό υπό μορφή μικρο-σφαιρών, από μίγμα πλαστικών αποβλήτων (LDPE, HDPE, PET κ.α.). Οι ιδιότητές του, το καθιστούν κατάλληλο προς χρήση στην κατασκευή πολλών προϊόντων μεταξύ των οποίων τα ελαστικά, τα χρώματα και τα λιπαντικά έλαια.
Ανακεφαλαιώνοντας, είναι σαφής η απαίτηση βελτίωσης της αποδοτικότητας των μέσων που χρησιμοποιούνται και των στρατηγικών που εφαρμόζονται στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων.
Μέσω της αναβαθμιστικής ανακύκλωσης επιτυγχάνεται η παράταση της «ωφέλιμης χρηστικής ζωής» των προϊόντων. Ένας σημαντικά αυξημένος όγκος αντικειμένων και υλικών που έως τώρα απορριπτόντουσαν ως απόβλητα εκτρέπονται από την τελική διάθεση, παρατείνοντας παράλληλα το χρόνο ζωής των χώρων ταφής.
Η παρατεταμένη παραμονή των-μέχρι πρότινος-εν δυνάμει απορριμμάτων σε χρήση, βοηθά ώστε να ωριμάσει η έρευνα που λαμβάνει χώρα σε ότι αφορά στις μεθόδους και τα εργαλεία της εναλλακτικής διαχείρισης με ορίζοντα (στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό) την δημιουργία συνθηκών παραγωγής μηδενικών αποβλήτων.
Comments