top of page
Αναζήτηση
Εικόνα συγγραφέαenvinow.gr
13 Ιαν 2023διαβάστηκε 3 λεπτά

Τα οφέλη της Ελαιοκαλλιέργειας


Η ελαιοκαλλιέργεια στην Ελλάδα αλληλοεπιδρά και σχετίζεται άμεσα με το κοινωνικό και το φυσικό περιβάλλον στις περιοχές μας. Η ελιά έχει επηρεάσει την κοινωνία μας (για παράδειγμα την μυθολογία, την παράδοση, την ιστορία, την θρησκεία κ.α.), την καλλιτεχνική ζωή (ζωγραφική, γράμματα κ.α.) αλλά και την καθημερινή μας ζωή (καλλωπισμός, διακόσμηση κ.α.). Οι Μεσογειακές χώρες έχουν τις κατάλληλες εδαφοκλιματικές συνθήκες για την ανάπτυξη και την καρποφορία αυτών των δέντρων, έτσι η ελαιοκομία προσφέρει πολλές θετικές επιδράσεις στο φυσικό περιβάλλον μας.


Η ελιά είναι ένα δέντρο άριστα συνδεδεμένο με την περιβαλλοντική πολιτική για την αειφόρο ανάπτυξη της γεωργίας. Αυτό το δέντρο μπορεί να προσφέρει ποικιλία προϊόντων των οποίων η αξία δεν υπολογίζεται μόνο σε χρήμα. Αντιθέτως, η ελιά εκτιμάται όλο και περισσότερο λόγο της ομορφιάς και της ιστορίας της. Στην Ελλάδα το ελαιόδεντρο είναι πολύ διαδεδομένο. Γενικά η ελαιοκομία έχει αναπτυχθεί στο βόρειο και στο νότιο ημισφαίριο, σε δύο στενές λωρίδες, στην γνωστή εύκρατη ζώνη (30-45 deg), σε έκταση 100 εκατομμύρια στρέμματα περίπου. Σήμερα σε όλη την Γη υπάρχουν περίπου 800 εκατομμύρια ελαιόδεντρα. Συνολικά η εξάπλωση της ελαιοκαλλιέργειας είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλο είδος καρποφόρου δέντρου.

https://www.thassos-island.gr

Η κλιματική αλλαγή είναι πλέον γεγονός και ήδη έχουμε αρχίσει να βλέπουμε τις επιπτώσεις της. Οι παγετοί, οι πυρκαγιές, οι συχνές πλημμύρες, η μείωση βροχοπτώσεων συνδέονται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, και είναι αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής. Η γεωργία θα επηρεαστεί και θα έχει σημαντικές αλλαγές στην παραγωγή, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στην μείωση αυτού του φαινομένου. Σύμφωνα με τον εκτελεστικό διευθυντή της ΔΟΕ (Διεθνές Συμβούλιο Ελαιόλαδου) Αμπντελάτιφ Γκεντίρα «… η παραγωγή ελαιόλαδου είναι ευεργετική για το περιβάλλον, δεδομένου ότι τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η ελιά είναι το δέντρο με την μεγαλύτερη ικανότητα απορρόφησης ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα». Φανταστείτε ότι η παραγωγή ενός λίτρου ελαιόλαδου συλλέγει 10,64kg ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα. Άρα, η παγκόσμια παραγωγή ελαιόλαδου θα μπορούσε να απορροφήσει τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα μιας πυκνοκατοικημένης πόλης όπως είναι το Χονγκ Κονγκ.


Η ελιά μπορεί να χαρακτηριστεί ως δασική. Υπάρχουν πάνω από 750 εκατομμύρια ελαιόδεντρα στα παράλια της Μεσογείου αποτελώντας ένα ιδιόμορφο δάσος, αλλά με χαρακτηριστικά καλλιέργειας. Προσφέροντας με αυτό τον τρόπο, τους καρπούς της ελιάς αλλά και τις θετικές επιδράσεις του δάσους. Στην Κρήτη το 65% των γεωργικών εκτάσεων καλύπτονται από ελαιώνες, αποτελώντας βασικό χαρακτηριστικό του νησιού. Έτσι πέρα από τις θετικές επιδράσεις της ελιάς στο νησί, το ασημοπράσινο χρώμα κυριαρχεί σε όλες τις καλλιεργούμενες ζώνες, διακοσμώντας το φυσικό περιβάλλον. Η ελαιοκαλλιέργεια συμβάλλει επίσης στον εμπλουτισμό της ατμόσφαιρας με οξυγόνο, δημιουργώντας μία υγιεινή ατμόσφαιρα γύρω από χωριά και πόλεις. Η ποιότητα ζωής των ανθρώπων κοντά σε ελαιώνες βελτιώνεται.


Υπάρχουν πολλές λοφώδεις εκτάσεις που είναι καλυμμένες από ελαιόδεντρα, σε πολύ επικλινείς περιοχές με αναβαθμίσεις, αυτές οι εκτάσεις συμβάλλουν στην μείωση της διάβρωσης και στην συγκράτηση του εδάφους. Επίσης, οι ελαιώνες σε αυτές τις περιοχές συγκρατούν τα νερά των βροχών και συμβάλλουν στην διείσδυση του εδάφους. Εμπλουτίζοντας με αυτόν τον τρόπο το έδαφος και τους υπόγειους υδροφορείς. Σύμφωνα με μελέτες έχει παρατηρηθεί ότι κατά μέσο όρο 100 κιλά ελαιόκαρπού απομακρύνει από το έδαφος τα ακόλουθα: 0,9kg Αζώτου, 0,2kg Φωσφόρου, 1,0kg Κάλιο και 0,4kg Ασβέστιο. Άρα χωρίς αυτά τα δέντρα, οι επικλινείς περιοχές θα ήταν άδειες, προκαλώντας ερημοποίηση, πλημμύρες και κατολισθήσεις.


Ένα σημαντικό ακόμα πλεονέκτημα είναι ότι η ελιά μπορεί να προσφέρει στέγη, τροφή και προστασία σε πολυάριθμα είδη ζώων, πτηνών, μικροοργανισμών, κ.λπ. διατηρώντας την βιοποικιλότητα στην περιοχή τους.


Τα ελαιόδεντρα στην Ελλάδα καλύπτουν το 20% περίπου των καλλιεργούμενων εκτάσεων και συμβάλλουν αρκετά στην οικονομία της χώρας. Δυστυχώς, παρόλο που η ελιά προσπαθεί να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή, θα δεχτεί σοβαρές επιπτώσεις με το πέρασμα των χρόνων. Θα υπάρχει πρωίμιση της ανθοφορίας και ωρίμανση των καρπών της, μείωση στην παραγωγή των ελαιόδεντρων, υποβάθμιση της ποιότητας λαδιού και αλλαγή στην γεωγραφική κατανομή και στις ποικιλίες. Το ερώτημα είναι αν μπορούν να αντιμετωπιστούν τα παραπάνω και με ποιο τρόπο.


Η ελιά αντέχει αρκετό καιρό χωρίς νερό και μπορεί να επιζήσει σε αντίξοες συνθήκες. Πολλές έρευνες δείχνουν ότι με τις κατάλληλες καλλιεργητικές τεχνικές η ελιά μπορεί να ανταπεξέλθει μέχρι ένα σημείο στην κλιματική αλλαγή και να συμβάλλει στην καταπολέμησή της. Υπάρχουν τρόποι που μπορούμε να ενισχύσουμε τις ελιές ώστε να μειωθούν οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα και συνεπώς να μειωθεί και το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Οι διάφορες ποικιλίες ελαιόδεντρων μπορούν να προσαρμοστούν στις αλλαγές που θα προκύψουν, και ακόμα καλύτερα να βελτιώσουν το βιοτικό μας επίπεδο. Η ενίσχυση της ελαιοκαλλιέργειας μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική προοπτική στην διατήρηση της στην Ελλάδα, αντιμετωπίζοντας την κλιματική αλλαγή.


Βιβλιογραφία:

Comments

bottom of page