Μια νέα μελέτη από έναν επιστήμονα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον Dr Giovanni Strona, και τον καθηγητή Corey Bradshaw από το Πανεπιστήμιο Flinders της Αυστραλίας, μοντελοποιεί πώς η αλλαγή του κλίματος και της χρήσης γης θα οδηγήσει στην απώλεια της τοπικής βιοποικιλότητας, αποδυναμώνοντας περαιτέρω την ανθεκτικότητα των οικολογικών συνθηκών.
Οι δύο επιστήμονες δημιούργησαν εκατοντάδες εικονικές γαίες με έναν από τους πιο ισχυρούς υπερυπολογιστές της Ευρώπης. Κατοικούσαν την καθεμία με πάνω από 33.000 είδη σπονδυλωτών οργανωμένα σε χιλιάδες τροφικούς ιστούς. Προσομοίωσαν μελλοντικές αλλαγές στο κλίμα και τη χρήση γης για να παρατηρήσουν τις αντιδράσεις των ειδών σε μηνιαία διαστήματα μεταξύ 2020 και 2100.
Το εικονικό είδος μπορούσε να διασκορπιστεί και να προσαρμοστεί στις νέες περιβαλλοντικές συνθήκες, οι οποίες συχνά οδηγούσαν σε βιολογικές εισβολές. Οι τροφικοί ιστοί προσαρμόστηκαν επίσης στην εξαφάνιση τοπικών ειδών, καθώς και στην άφιξη χωροκατακτητικών ειδών. Αυτό το ισχυρό και οικολογικά ρεαλιστικό μοντέλο παρείχε στους επιστήμονες ένα μοναδικό εργαλείο για να προσομοιώσουν το μέλλον της ποικιλότητας των χερσαίων σπονδυλωτών διερευνώντας παράλληλα τον ρόλο των οικολογικών αλληλεπιδράσεων στις διαδικασίες εξαφάνισης.
Οι προσομοιώσεις προβλέπουν μια δραματική απώλεια της βιοποικιλότητας στο τέλος του αιώνα. Ανάλογα με το σενάριο της κλιματικής αλλαγής, μέχρι το 2050 τα τοπικά οικοσυστήματα θα έχουν χάσει κατά μέσο όρο μεταξύ 6% και 10,8% των σπονδυλωτών ειδών τους. Μέχρι το 2100, αυτό αυξάνεται σε 13-27% μέση απώλεια διαφοροποίησης.
Στην εργασία τους, οι Giovanni Strona και Corey Bradshaw παρατήρησαν επίσης μια ταχύτερη μείωση της διαφορετικότητας μεταξύ 2020 και 2050 από ό,τι μετά. Αυτό υποδηλώνει ότι οι επόμενες δεκαετίες θα είναι καθοριστικές για το μέλλον της παγκόσμιας βιοποικιλότητας.
Βασικό πλεονέκτημα της μελέτης είναι η ικανότητά της να μετράει τη συμβολή των οικολογικών αλληλεπιδράσεων στους αριθμούς εξαφάνισης. Το μοντέλο προσομοίωσε πώς οι «πρωτογενείς» εξαφανίσεις που πυροδοτήθηκαν απευθείας από την αλλαγή του κλίματος και της χρήσης γης οδήγησαν σε πρόσθετες εξαφανίσεις. Στη χειρότερη περίπτωση, η εξαφάνιση μερικών βασικών ειδών θα μπορούσε να καταρρεύσει ολόκληρες κοινότητες σπονδυλωτών.
Τα αποτελέσματα από τις προσομοιώσεις δείχνουν ότι αυτό το φαινόμενο της αλυσιδωτής αντίδρασης μπορεί να ενισχύσει την απώλεια βιοποικιλότητας έως και 184%. Αυτό δείχνει πώς η αποτυχία να ληφθούν υπόψη οι οικολογικές αλληλεπιδράσεις μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή υποτίμηση της συνεχιζόμενης κρίσης βιοποικιλότητας.
Όταν τα είδη εξαφανίζονται, η εξαφάνισή τους αποδυναμώνει επίσης τα τοπικά οικοσυστήματα μειώνοντας τον αριθμό των συνδέσεων στους τροφικούς ιστούς μεταξύ των ειδών. Στο χειρότερο σενάριο, μέχρι το 2100, κατά μέσο όρο, σχεδόν οι μισές συνδέσεις εξαφανίστηκαν στους τοπικούς ιστούς τροφίμων λόγω εξαφανίσεων.
Τα μεγαλύτερα είδη, που βρίσκονται ψηλότερα στην τροφική αλυσίδα, κατέληξαν ιδιαίτερα ευάλωτα σε δευτερογενείς επιπτώσεις μετά από εξαφανίσεις που προκλήθηκαν από την αλλαγή του κλίματος και της χρήσης γης. Στην πραγματικότητα, το μοντέλο προβλέπει ότι το μέσο και μέγιστο μέγεθος των ειδών σπονδυλωτών θα μειωθεί σταδιακά σε μελλοντικές κοινότητες σπονδυλωτών.