Γράφει η ομάδα του The sports Footprint
Γεγονός αποτελεί πως η συντριπτική πλειοψηφία των ομαδικών – αλλά και πολλών ατομικών αθλημάτων, χρειάζονται μπάλες για να πραγματοποιηθούν.
Τι γίνεται όμως με τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον; Υπάρχει αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και ποιο είναι αυτό; Υπάρχουν πιθανές λύσεις που μπορούν να συνδράμουν προς την κατεύθυνση της Βιώσιμης Ανάπτυξης;
Το γενικότερο πρόβλημα
Η διαδικασία και τα υλικά παραγωγής ποικίλουν από μπάλα σε μπάλα αναλόγως το άθλημα για το οποίο προορίζεται. Αποτελούνται συνήθως από πολυμερικά υλικά στο εξωτερικό και από λάτεξ ή καουτσούκ στο εσωτερικό.
Συνεπώς, αυτά τα είδη πλαστικού ναι μεν μπορούν να ανακυκλωθούν αλλά αυτό σπάνια συμβαίνει, κυρίως λόγω της απαραίτητης διαδικασίας διαχωρισμού των υλικών που πρέπει να τελεστεί πριν την ανακύκλωση.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, να βρίσκονται συχνά σε χωματερές (και οπουδήποτε αλλού πέραν των σημείων διαλογής) και η εξαιρετικά αργή αποσύνθεση τούς να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους. Ένα άλλο, εξίσου, σημαντικό ζήτημα είναι πως τα διαφορετικά υλικά που απαιτούνται για την παραγωγή, βρίσκονται σε διαφορετικά μέρη και εργοστάσια ανά τον πλανήτη. Αυτό, οδηγεί στην εκβολή σοβαρού ποσού διοξειδίου του άνθρακα, καθώς απαιτείται η μεταφορά όλων των υλικών στο κεντρικό εργοστάσιο παραγωγής. Πρόβλημα προς επίλυση, επίσης, αποτελεί το γεγονός, πως τα απαιτούμενα υλικά υποβάλλονται σε επεξεργασία για την οποία χρησιμοποιούνται πόροι όπως τα παράγωγα του πετρελαίου, που σίγουρα δεν εμπίπτουν στην αναγκαιότερη από ποτέ, απεξάρτηση από κλασσικές μεθόδους παραγωγής και την μεταστροφή στις Α.Π.Ε. & την Βιωσιμότητα.
Μπάλες ποδοσφαίρου
Οι παλιές 100% δερμάτινες μπάλες ποδοσφαίρου έδωσαν την θέση τους σε μπάλες κατασκευασμένες από πολυμερικά υλικά και πιο συγκεκριμένα, συνθετικό δέρμα από πολυουρεθάνη ή PVC. Το εσωτερικό της μπάλας αποτελείται από μια φουσκωμένη «κύστη» λατέξ ή καουτσούκ.
Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός πως η αποσύνθεση τον εν λόγω υλικών μπορεί να διαρκέσει ακόμη και δεκαετίες! Πάραυτα, υπάρχει η δυνατότητα ανακύκλωσης, βασική προϋπόθεση της οποίας είναι η διαδικασία διαχωρισμού των υλικών ώστε να περάσουν από την κατάλληλη επεξεργασία.
Μπάλες καλαθοσφαίρισης
Οι μπάλες καλαθοσφαίρισης, στο εσωτερικό τους μέρος, αποτελούνται από μία κύστη μαύρου βουτιλικού καουτσούκ. Ομοίως, και η επιφάνειά τους κατασκευάζεται από καουτσούκ ή σπανιότερα από κάποιο άλλο συνθετικό δέρμα.
Σε αυτή την περίπτωση, η διαδικασία ανακύκλωσης δεν διαφέρει από αυτή της μπάλας ποδοσφαίρου, καθώς με τον κατάλληλο διαχωρισμό των υλικών μπορεί να πραγματοποιηθεί.
Ανακύκλωση και αξιοποίηση
Είναι βέβαιο πως οι μπάλες ποδοσφαίρου απορρίπτονται από τις ομάδες και τις ομοσπονδίες πολύ πριν φτάσουν στο τελικό στάδιο της «ζωής» τους, καθώς από ένα σημείο και έπειτα, δεν εξυπηρετούν την διεξαγωγή ενός αγώνα κορυφαίου επιπέδου.
Αυτό όμως, δεν σημαίνει πως οι μπάλες αυτές δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν με διαφορετικό τρόπο ή σε διαφορετικά μέρη προκειμένου να είναι χρήσιμες.
Παρακάτω, παραθέτονται ιδέες προς την εύλογη αξιοποίηση της μπάλας ακόμη και εάν δεν μπορεί να είναι 100% χρηστική για μία μεγάλη αναμέτρηση.
Ανακύκλωση: Όπως προ ειπώθηκε, οι μπάλες μπορούν να ανακυκλωθούν εφόσον επεξεργαστούν κατάλληλα.
Μπορούν να προωθηθούν στις ακαδημίες των ομάδων.
Μπορούν να πωληθούν/δωριστούν ως μεταχειρισμένες σε τοπικούς συλλόγους και ακαδημίες.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν από παίκτες σε περιόδους προετοιμασίας και ανάρρωσης από τραυματισμούς.
Μπορούν να δωριστούν σε σχολεία, ιδρύματα, ορφανοτροφεία.
Μπορούν να δωριστούν σε ΜΚΟ για την δωρεά τους σε παιδιά χωρών του τρίτου κόσμου.
Μπορούν να χαριστούν σε φιλοζωικές οργανώσεις ώστε να χρησιμοποιηθούν ως παιχνίδια ζώων.
Μπορούν να δωριστούν στο κράτος για τη χρησιμοποίησή τους στην εκπαίδευση των σκύλων της αστυνομίας και του στρατού.
Μπορούν να χαρίζονται στους δήμους για την χρησιμοποίησή τους σε κοινωνικές εκδηλώσεις.
Βλέπουμε λοιπόν, πως υπάρχουν λύσεις ώστε να αξιοποιούνται πλήρως οι μπάλες ως το πραγματικό τέλος της «ζωής» τους. Λύσεις που πρέπει να υιοθετηθούν από μεγάλες ομάδες & οργανισμούς καθώς αντανακλούν θετικά τόσο στο περιβάλλον όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
Υπάρχει άλλη λύση;
Πέρα από τις επιλογές ανακύκλωσης και της χρήσης μεταχειρισμένης μπάλας , θα πρέπει να παγιωθεί η παραγωγή με γνώμονα την περιβαλλοντική προστασία στα πλαίσια της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Αυτό έχει ήδη αρχίσει να πραγματοποιείται από εταιρίες κατασκευής μπαλών του γκολφ οι οποίες χρησιμοποιούν βιοαποικοδομήσιμα πλαστικά. Οι ιδιότητες αυτών των πλαστικών συνηγορούν στην πολύ ταχύτερη αποσύνθεση τούς συγκριτικά με τα παραδοσιακά πλαστικά. Παρόμοια εγχειρήματα και για κατασκευή μπάλας άλλων αθλημάτων (π.χ. ποδοσφαίρου) έχουν κάνει την εμφάνισή τους. Όμως, προς το παρόν τουλάχιστον, δυσκολεύονται να βρουν πρακτική εφαρμογή, καθώς η συμπεριφορά της μπάλας διαφέρει ελαφρώς από τις κλασικές με αποτέλεσμα να φαίνονται δυσκολότερες στη χρήση για τους αθλητές.