top of page
  • Εικόνα συγγραφέαenvinow.gr

Ανάπτυξη νέων ροών εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων


Σε όλη την Ευρώπη με γνώμονα τη βελτιστοποίηση των πρακτικών διαχείρισης αποβλήτων και τη μεγιστοποίηση της ανάκτησης υλικών έχουν αναπτυχθεί συγκεκριμένα ρεύματα διαχείρισης για τα κάτωθι:

Σημαντικός αριθμός προϊόντων και υλικών πάρα ταύτα, παραμένει εκτός των ανωτέρω ροών. Κατά συνέπεια η διαχείρισή τους πραγματοποιείται ανορθολογικά, με ότι αυτό συνεπάγεται ως προς επιπτώσεις της εν λόγω δραστηριότητας στο περιβάλλον και στη δημόσια υγεία.

Η βύθιση και η εγκατάλειψη σε παρόχθιες περιοχές αποτελούν συνήθη τρόπο διάθεσης (Πηγές: https://skippersplan.com/ , https://fox28savannah.com/ )

Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αποτελούν τα θαλάσσια σκάφη, τα οποία κατασκευάζονται από μεγάλη γκάμα υλικών. Ωστόσο κατά το σχεδιασμό τους, δεν έχει δοθεί προσοχή σε ότι αφορά στην διαχείρισή τους μετά το πέρας της χρηστικής τους ζωής.

Περίπου 40 εκατομμύρια σκάφη-κυρίως πλαστικά-παγκοσμίως πλησιάζουν στο τέλος της ζωής τους, χωρίς ωστόσο να έχει διασφαλιστεί η περιβαλλοντικά ορθή διάθεσή τους. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω αρκετά από αυτά εγκαταλείπονται ανεξέλεγκτα σε δασικές και αγροτικές περιοχές, σε χώρους αγκυροβόλησης και άλλες παράκτιες και παραθαλάσσιες περιοχές.


Το πλαστικό και ιδιαίτερα ο πολυεστέρας κυριάρχησε ως υλικό στην κατασκευή σκαφών κατά τις προηγούμενες δεκαετίες λόγω της υψηλής μηχανικής του αντοχής και της κατεργασιμότητάς του. Στον αντίποδα, η ανακύκλωση του όπως των περισσότερων σύνθετων πολυμερών, είναι μια σύνθετη διαδικασία η οποία μέχρι πρότινος ήταν πρακτικά αδύνατη.


Η πρόοδος που έχει επιτευχθεί στον τομέα των τεχνολογιών παραγωγής και επεξεργασίας πλαστικών καθιστά εφικτή-αν και πολύπλοκη-πλέον την ανωτέρω διαδικασία.

Ανάκτηση και ανακύκλωση σύνθετων θερμοσκληρυνόμενων υλικών (Πηγή: https://sumanlabs.in/)

Παρόλα αυτά σε αρκετές χώρες οι απαιτούμενες υποδομές (τα δίκτυο συλλογής-μεταφοράς, εγκαταστάσεις επεξεργασίας)των δεν είναι επαρκώς ανεπτυγμένες.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο μόνο η Γαλλία διαθέτει ανεπτυγμένο σύστημα διαχείρισης. Οι εγκατεστημένοι επί της γαλλικής επικράτειας εμπλεκόμενοι στην κατασκευή και εμπορεία σκαφών, υπό την εποπτεία της Γαλλικής Ομοσπονδίας Ναυτικής Βιομηχανίας (FIN) έχουν ιδρύσει φορέα εναλλακτικής διαχείρισης Σκαφών Αναψυχής στο Τέλος του Κύκλου Ζωής, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.


Σε αυτόν συμμετέχουν πάνω από 100 επιχειρήσεις αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 90% της εγχώριας αγοράς σκαφών. Ως προς τις υποδομές, 26 εγκαταστάσεις αποσυναρμολόγησης κι επεξεργασίας είναι συμβεβλημένες και δραστηριοποιούνται σε συνεργασία με το φορέα διαχείρισης. Σε αυτές υπολογίζεται πως έχουν οδηγηθεί μέχρι σήμερα για διάλυση πάνω από 2500 σκάφη.


Ο ανωτέρω φορέας έχει αποκλειστικό σκοπό την οργάνωση των εν δυνάμει εμπλεκόμενων υπόχρεων σε ότι αφορά στην διαχείριση αποβλήτων που προκύπτουν ως αποτέλεσμα της δραστηριότητας τους. Η λειτουργία του είναι παρεμφερής με των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Οχημάτων στο Τέλος του Κύκλου Ζωής (ΟΤΚΖ) με τους συμμετέχοντες καταβάλουν ετήσια εισφορά ως αντιστάθμισμα των δράσεων που απαιτούνται για την διαχείρισή των ανωτέρω αποβλήτων, στο πλαίσιο της αρχών διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού.

Συμπερασματικά και λαμβάνοντας υπόψη ότι:

  • τα υλικά των σκαφών προσομοιάζουν σε αυτά των αυτοκινήτων καθιστώντας έτσι δυνατή τη διαχείρισή τους στα διαλυτήρια οχημάτων εωσότου αναπτυχθούν οι απαιτούμενες υποδομές,

  • η αξιοποίηση των παραγώγων της διάλυσης σε πληθώρα εφαρμογών δύναται να συμβάλει διεξοδικά στη συνολική εξάλειψη των τελικώς διατιθέμενων παραπροϊόντων,

  • αρκετές επιχειρήσεις κατασκευής και εμπορίας σκαφών (κυρίως αναψυχής) δραστηριοποιούνται εντός της ευρωπαϊκής επικράτειας,

η οργάνωση αντίστοιχου τύπου φορέων διαχείρισης είναι κομβική διότι πέραν της συμβολής της στην ενίσχυση της εναλλακτικής διαχείρισης και στη βελτιστοποίηση της αποδοτικότητας των ήδη ανεπτυγμένων διαχειριστικών ροών θα συνεισφέρει στην επίτευξη των εθνικών ποσοτικών στόχων, που αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη μετάβαση στα κυκλικά παραγωγικά μοντέλα.

bottom of page