Η πλαστική σπατάλη και ρύπανση είναι ένα πρόβλημα που απασχολεί πολύ έντονα την κοινωνία μας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επίσης αναγνώρισε την κρισιμότητα της κατάστασης και προχώρησε το 2019 στη σύνταξη της Οδηγίας (904/ΕΕ) για τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας πρόσφατα κατέθεσε το σχετικό σχέδιο νόμου ώστε να ενσωματώσει την Οδηγία στην Ελληνική νομοθεσία. Η νέα νομοθεσία είναι πολύ σημαντική, αφού θα καθορίσει πώς θα αντιμετωπίσουμε ως κοινωνία το τόσο σοβαρό αυτό πρόβλημα, γι’ αυτό και η αξιολόγησή της απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή.
Η Greenpeace, από την πρώτη στιγμή ενασχόλησής της με το ζήτημα της πλαστικής ρύπανσης, δίνει έμφαση στην πρόληψη, δηλαδή στις συντονισμένες προσπάθειες μείωσης και επαναχρησιμοποίησης, που δεν θα ρίχνουν το βάρος της αλλαγής αποκλειστικά στην κοινωνία, αλλά θα αναδεικνύουν τον κρίσιμο ρόλο των παραγωγών.
Η κίνηση του ΥΠΕΝ να ενσωματώσει την Οδηγία έγκαιρα είναι μία θετική εξέλιξη, που θα συμβάλλει στη μεγαλύτερη αποδοχή του προβλήματος και σε μία πιο συντονισμένη προσπάθεια αντιμετώπισής του, με βάση τη μείωση, την επαναχρησιμοποίηση και την αποδοτική ανακύκλωση. Ωστόσο, για να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά το πρόβλημα, είναι απαραίτητο να κινηθούμε με μεγαλύτερη φιλοδοξία απ’ ό,τι μέχρι τώρα.
Οι προτάσεις της Greenpeace
Η επαναχρησιμοποίηση δεν πρέπει να είναι αποκλειστικά ευθύνη των καταναλωτών. Επομένως, μαζί με τους στόχους μείωσης χρειάζεται να θεσμοθετηθούν και στόχοι επαναχρησιμοποίησης για τα προϊόντα του άρθρου 4. Φορείς που θα κληθούν να αναλάβουν την επίτευξη αυτών των στόχων δύναται να είναι οι ΟΤΑ ή/και οι επιχειρήσεις μαζικής εστίασης, όπως ορίζονται στην παράγραφο 3 του άρθρου.
Για την αποφυγή αντικατάστασης των πλαστικών μίας χρήσης με προϊόντα μίας χρήσης που έχουν αντίστοιχες επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον, πρέπει να οριστούν με μεγαλύτερη σαφήνεια οι τυχόν εξαιρέσεις υλικών και προϊόντων από τις διατάξεις του νομοσχεδίου. Οι εξαιρέσεις οφείλουν να έχουν περιοριστικό χαρακτήρα και να αξιολογούνται με βάση το οικολογικό τους αποτύπωμα.
Τα συστήματα επιστροφής εγγύησης πρέπει να αποκτήσουν και στόχους επαναχρησιμοποίησης, κατ’ ελάχιστον στη δεύτερη περίοδο εφαρμογής του μέτρου.
Είναι σημαντικό να αξιολογηθούν οι υφιστάμενοι φραγμοί στην επαναχρησιμοποίηση λόγω υγειονομικών διατάξεων. Στα σημεία που κρίνονται ότι είναι αβάσιμοι, να γίνουν οι απαιτούμενες βελτιώσεις που θα επιτρέψουν τη δυνατόν ευρύτερη εφαρμογή επιλογών επαναχρησιμοποίησης.
Η νωρίτερη εφαρμογή των μέτρων απαγόρευσης (άρθρο 4) στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, πρέπει να συμπεριλάβει τις κοινόχρηστες βρύσες και την προώθηση των επαναχρησιμοποιούμενων εναλλακτικών.
Δείτε εδώ αναλυτικά τα σχόλια που κατέθεσε η Greenpeace σχετικά με το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ.
Comments