Η βιομηχανία της γρήγορης μόδας ή γνωστή σε όλους μας fast fashion αποτελεί μία «μάστιγα» καθώς βασίζεται στην ανάγκη του ανθρώπου να αποκτήσει μία εικόνα ανάλογη αυτών που προωθούν τα social media. Αποτέλεσμα αυτού είναι ο υπερκαταναλωτισμός, ο οποίος αποτελεί βέβαια και απειλή προς την υγεία του περιβάλλοντος εξαιτίας των συνεπειών που έχει στην υγεία των ζώων και του ανθρώπου. Οι εξαιρετικά προσιτές τιμές που προωθούν πολλές εταιρίες fast fashion έχουν οδηγήσει εκατομμύρια καταναλωτές στην αγορά όλο και περισσότερων αγαθών που στην πραγματικότητα δεν έχουν ανάγκη. Ποιο είναι, όμως, το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος με το οποίο θα έρθουν αντιμέτωποι οι καταναλωτές; Πως η μόδα αποτελεί απειλή για την υγεία του ανθρώπου και του περιβάλλοντος; Πως η βιομηχανία της μόδας θα μπορούσε να γίνει φιλική προς το περιβάλλον; Αυτά και άλλα πολλά είναι κάποια από τα ερωτήματα τα οποία θα βρουν απαντήσεις παρακάτω.
Αρχικά, η βιομηχανίες παραγωγής της γρήγορης μόδας χρησιμοποιούν τεράστιες ποσότητες νερού για την καλλιέργεια βαμβακιού. Καθώς για να παραχθεί 1 κιλό βαμβάκι χρειάζονται 20000 λίτρα νερού. Ενώ για 1 τόνο βαμμένου υφάσματος απαιτούνται 200 τόνοι καθαρού νερού. Το αντίκτυπο αυτό είναι μεγάλο αν αναλογιστούμε τα προβλήματα λειψυδρίας με τα οποία έρχεται αντιμέτωπο μεγάλο μέρος του πλανήτη μας, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που δεν έχουν καν πρόσβαση σε πόσιμο νερό.
Πέραν του προβλήματος με το νερό, οι βιομηχανίες αυτές χρειάζονται υπέρογκες ποσότητες ενέργειας για την επεξεργασία πρώτων υλών και την παραγωγή υφασμάτων. Παράλληλα, απελευθερώνουν βλαβερά αέρια στην ατμόσφαιρα και ενισχύουν δραματικά το φαινόμενο του θερμοκηπίου καθώς η βιομηχανία της μόδας είναι υπεύθυνη για το 10% της παγκόσμιας εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα.
Σημαντικά είναι με την σειρά τους, τα προβλήματα που δημιουργεί η παραγωγή στους ωκεανούς και στις θάλασσες καθώς σύμφωνα με έρευνα του περιοδικού "Nature Communications", το 95% των μικροπλαστικών στον Αρκτικό Ωκεανό προέρχονται από τις ίνες συνθετικών υλικών που χρησιμοποιούνται για την δημιουργία ρούχων, καθώς η παραγωγή υφασμάτων φάνηκε ότι παράγει 40 εκατομμύρια τόνους συνθετικού υλικού ετησίως. Παράλληλα, πρόβλημα παρατηρείται στις εκτάσεις γης που δέχονται υπερεκμετάλλευση από την βοσκή ζώων για την παραγωγή πρώτων υλών όπως μαλλί, κασμίρ, κτλ ενώ πολλές ύλες κάνουν το έδαφος στείρο και δάση αποψιλώνονται για την φύτευση των δέντρων που παράγουν ύλες όπως rayon, βισκόζ, κτλ.
Ταυτόχρονα, αξίζει να αναφέρουμε ότι μεγάλο μέρος των ενδυμάτων και γενικότερα προϊόντων μόδας όπως αξεσουάρ, παπούτσια και τσάντες παράγονται με βάση τον πολυεστέρα ο οποίος είναι ιδιαίτερα επιβλαβής για το περιβάλλον. Ο πολυεστέρας αν και πιο οικονομικότερος έχει επιπτώσεις στην υγεία, καθώς αποτελεί υποπροϊόν του πετρελαίου, προϊόν τοξικό για την καρδιά, τους πνεύμονες, το συκώτι και το δέρμα.
Όσο μεγάλο και αν είναι το περιβαλλοντικό αντίκτυπο και τα προβλήματα υγείας, τόσο σημαντικές είναι και οι κοινωνικές συνέπειες της αλόγιστης αυτής παραγωγής της μόδας. Όπως είναι γνωστό σε όλους μας, οι βιομηχανίες της γρήγορης μόδας είναι συνυφασμένες και με την εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού, αφού για να καλύψουν τις γραμμές παραγωγής δεν τηρούνται σταθερά ωράρια, δεν έχουν εργασιακά δικαιώματα και δεν πληρώνονται με κανονικούς μισθούς αντάξιους αυτούς της δυτικής κοινωνίας. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που τα κόστη παραγωγής είναι τόσο χαμηλά με αποτέλεσμα και την μείωση του τελικού κόστους αγοράς.
Εν κατακλείδι, η βιομηχανία της fast fashion έχει οδηγήσει σε μία μαζική καταναλωτική κουλτούρα με χαμηλές τιμές. Ως αποτέλεσμα αυτού, οι άνθρωποι κάθε χρόνο αγοράζουν πενταπλάσια σε ποσότητα ενδύματα από ότι δύο γενιές πριν, χωρίς να σκέφτονται τις συνέπειες αυτού. Είναι ενθαρρυντικό βέβαια, ότι πλέον αρκετοί -διάσημοι και μη- σχεδιαστές μόδας φροντίζουν να λανσάρουν eco-friendly συλλογές με ανακυκλωμένα υφάσματα. Επίσης, μεγάλοι κολοσσοί ενεργούν υπέρ της βιωσιμότητας στη μόδα μέσω του οργανικού βαμβακιού γι’ αυτό και συχνά στα ταμπελάκια τους βλέπουμε την αναγραφή «sustainable». Είναι, επομένως, χρέος όλων μας να βάλουμε το λιθαράκι μας για ένα πιο βιώσιμο, υγιές και κοινωνικά δίκαιο περιβάλλον αποτάσσοντας τον υπερκαταναλωτισμό.
Πηγές:
https://www.lifo.gr/now/perivallon/fast-fashion-i-grigori-moda-blaptei-sobara-toys-ergazomenoys-kai-periballon
https://www.nature.com/ncomms/
https://www.tofarmakeiomou.gr/el-gr/blog/ugeia-diatrofh/moda-kai-perivallon-otan-ta-rouxa-molunoun-tous-okeanous
https://projectaristoteleiocollege.weebly.com/uploads/1/1/9/0/11905755/moda_perivallon.pdf
https://www.heelshop.gr/el/%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CE%BC%CF%8C%CE%B4%CE%B1-%CE%BC%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CE%B9%CE%BB%CE%AE-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84/
https://thesafiablog.com/2021/03/02/sustainable-fashion/
Comments