Οι παραβιάσεις των ορίων ποιότητας του αέρα της ΕΕ για το διοξείδιο του αζώτου σε όλη την Ευρώπη οφείλονταν κυρίως στην οδική κυκλοφορία, ενώ η οικιακή θέρμανση βρισκόταν πίσω από τις περισσότερες υπερβάσεις για τα αιωρούμενα σωματίδια, σύμφωνα με αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) σχετικά με τα σχέδια ποιότητας του αέρα που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο.
Κατά την περίοδο 2014 έως 2020, αναφέρθηκαν στον ΕΟΠ, 944 σχέδια για την ποιότητα του αέρα, σύμφωνα με την ενημέρωση «Διαχείριση της ποιότητας του αέρα στην Ευρώπη».
Οι αρχές των κρατών μελών καλούνται να καταρτίσουν σχέδια για την ποιότητα του αέρα για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε περιοχές όπου υπερβαίνουν τα πρότυπα ποιότητας του αέρα της ΕΕ και να προστατεύουν τη δημόσια υγεία και τα οικοσυστήματα. Η πλειονότητα των σχεδίων για την ποιότητα του αέρα επικεντρώνεται στη μείωση των επιπέδων διοξειδίου του αζώτου (NO2) και σωματιδίων με διάμετρο 10 μm ή μικρότερη (PM10).
Από το 2014 έως το 2020, λίγο λιγότερο από τα δύο τρίτα όλων των αναφερόμενων υπερβάσεων των προτύπων ποιότητας του αέρα συνδέονταν με την πυκνή κυκλοφορία στα αστικά κέντρα και την εγγύτητα σε μεγάλους δρόμους, κυρίως λόγω των εκπομπών οξειδίων του αζώτου (NOx).
Η οδική κυκλοφορία ήταν βασική πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη δυτική και βόρεια Ευρώπη, με έξι χώρες, δηλαδή την Αυστρία, τη Δανία, τη Φινλανδία, την Ολλανδία, την Πορτογαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, να αναφέρουν την οδική κυκλοφορία ως τη μόνη πηγή υπερβάσεων.
Αντίθετα, στη νότια και ανατολική Ευρώπη η οικιακή θέρμανση ήταν μια σημαντική πηγή υπέρβασης των προτύπων για τα PM10. Οι χώρες που ανέφεραν την οικιακή θέρμανση ως σημαντικό παράγοντα υπέρβασης περιλαμβάνουν την Κροατία, την Κύπρο, τη Βουλγαρία, την Ιταλία, την Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία και τη Σλοβενία.
Όσον αφορά τα μέτρα που ελήφθησαν για τη μείωση των εκπομπών στο πλαίσιο των σχεδίων για την ποιότητα του αέρα, τα δύο τρίτα επικεντρώθηκαν στη μείωση των εκπομπών NOx από τον τομέα των μεταφορών, ενώ μόνο το 12% επικεντρώθηκε στην οικιακή θέρμανση και το 4% στον αγροτικό τομέα, με τα δύο τελευταία να είναι σημαντικές πηγές των αιωρούμενων σωματιδίων.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΕΟΠ «Ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη 2021», η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση προκάλεσε σημαντική επιβάρυνση πρόωρων θανάτων και ασθενειών στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ το 2019, με 307.000 πρόωρους θανάτους να αποδίδονται σε σωματίδια και 40.400 σε NO2.
Σύμφωνα με το Σχέδιο Δράσης Μηδενικής Ρύπανσης της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε ως στόχο το 2030 τη μείωση του αριθμού των πρόωρων θανάτων που προκαλούνται από τα PM2.5 κατά τουλάχιστον 55% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005.
Για το σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύτηκε να αναθεωρήσει τις σχετικές πολιτικές που μειώνουν τις εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων στην πηγή, όπως οι οδικές μεταφορές και τα κτίρια.
Η Επιτροπή αναθεωρεί επίσης τις Οδηγίες για την ποιότητα του αέρα περιβάλλοντος για να ευθυγραμμίσει καλύτερα τα πρότυπα ποιότητας του αέρα της ΕΕ με τις νέες κατευθυντήριες γραμμές της ΠΟΥ για την ποιότητα του αέρα που δημοσιεύθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2021.
Comments