Γράφει η ομάδα του The sports Footprint
Η Βιομηχανία των Σπορ και η Κλιματική αλλαγή
Ας αρχίσουμε από τα βασικά. Η ανθρωπότητα εκλύει κατά μέσο όρο 51 δισεκατομμύρια τόνους αερίων του θερμοκηπίου κάθε χρόνο, μέσω πέντε κύριων δραστηριοτήτων που φαίνονται παρακάτω (Gates, B., 2021). Η Βιομηχανία των Σπορ έχει άμεση ή έμμεση σχέση με όλες αυτές τις δραστηριότητες και επομένως έχει ένα σημαντικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα συμβάλλοντας έτσι στην Κλιματική Αλλαγή.
Μπορεί, για παράδειγμα, οι περισσότεροι να μην κάνουμε ποτέ skydiving, αλλά ο όγκος καυσίμου που απαιτείται για να προσφερθεί αυτή η δυνατότητα σε ένα μόνο άτομο έστω και μια φορά στη ζωή του, είναι τεράστιος. Και ποιο σπορ θα έμοιαζε πιο «πράσινο» από το γκόλφ με τις απέραντες πράσινες εκτάσεις του; Δύσκολα φαντάζεσαι το περιβαλλοντικό κόστος ανάπτυξης και συντήρησης τέτοιων εγκαταστάσεων, με τα χημικά και την τεράστια ποσότητα νερού που απαιτείται, αλλά παράλληλη συνέπεια και τον διωγμό των ζώων από τις γειτονικές εκτάσεις, η οποία προκαλείται από τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τα ιπτάμενα μπαλάκια ή τη συνεχή παρέλαση αθλητών.
Δεν χρειάζεται να αναλύσουμε τα ζητήματα που προκύπτουν από τη Φόρμουλα-1 ή τους αγώνες αυτοκινήτου και των θαλασσίων σπόρ, τα οποία απαιτούν βενζινοκίνητα σκάφη, σε μια εποχή που τα καύσιμα εκτός της βλαπτικότητάς τους στο περιβάλλον, είναι και αιτία στρατιωτικού κι οικονομικού πολέμου. Θόρυβος, τοξικά αέρια, υδρογονάνθρακες, βαριά τοξικά μέταλλα που απελευθερώνονται μέσα στη θάλασσα, θολότητα του νερού, “συμβατικά” σκουπίδια κι όχληση της πανίδας, είναι λίγη μόνο από τη ζημιά που προκαλείται από αυτή τη δραστηριότητα.
Και σε έναν αγώνα μπάσκετ, όμως, ή έναν αγώνα ποδοσφαίρου, η μετακίνηση μερικών χιλιάδων φιλάθλων από και πρός το γήπεδο, είτε με Ι.Χ, είτε με άλλα Μέσα, ακόμα κι αεροπορικώς, εκλύει αρκετούς τόνους διοξειδίου του άνθρακα (CO2) σε ένα ιδιαίτερα μικρό χρονικό διάστημα. Στον ίδιο αγώνα, ο μέσος όρος σκουπιδιών που παράγεται έχει μετρηθεί στα 0.8 kg ανά οπαδό (σχεδόν ένα κιλό σκουπίδια!), ενώ επίσης η ποσότητα της ενέργειας και του νερού που καταναλώνεται κατά τη διάρκεια του event είναι, τουλάχιστον, πολύ σημαντική.
Η κινητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας
Η υπογραφή της Συμφωνίας του Παρισιού (Νοέμβριος, 2016) και οι πρόσφατες αποφάσεις των παγκοσμίων ηγετών κατά τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP26, Γλασκώβη, Η.Βασίλειο, 01/11/21), έχουν θέσει τους στρατηγικούς στόχους της ανθρωπότητας και παράλληλα οι παγκόσμιοι ηγέτες έχουν θεσπίσει μια ετήσια συνάντηση με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων και τη διαρκή στοχοθέτηση.
Σύμφωνα με τις πρόσφατες αποφάσεις, λοιπόν, εταιρίες κι οργανισμοί -συμπεριλαμβανομένων των αθλητικών- οφείλουν να εκδίδουν εκθέσεις για τις εκπομπές τους σε διοξείδιο του άνθρακα και παράλληλα να παρουσιάζουν στρατηγικές μείωσης αυτών. Επομένως, οι αθλητικοί οργανισμοί οφείλουν να υπακούσουν, ώστε να καταστούν περιβαλλοντικά βιώσιμοι με μεσοπρόθεσμους (2030), αλλά και μακροπρόθεσμους (2050) στόχους.
Πώς μπορεί ο αθλητισμός να γίνει “βιώσιμος’’ χωρίς να αλλοιωθεί η γηπεδική εμπειρία όπως την γνωρίζουμε;
Σε μια υποθετική ερώτηση «από ποιον θα επιθυμούσατε να λάβετε συμβουλές περί κλιματικής αλλαγής, αν είχατε να επιλέξετε μεταξύ ενός πολιτικού ηγέτη και του αγαπημένου σας αθλητή», τι θα απαντούσατε;
Είναι προφανές ότι η πολιτική έχει απαξιωθεί στα μάτια των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των φιλάθλων, οι οποίοι θα εκτιμούσαν πολύ περισσότερο τα λόγια του αγαπημένου τους αθλητή. Κι εκεί βρίσκεται το πιο σημαντικό κομμάτι της λύσης, τουλάχιστον στον χώρο της αθλητικής βιομηχανίας, πέραν των πρακτικών αποφάσεων που οι διοικήσεις οφείλουν να πάρουν για την εξοικονόμηση περιβαλλοντικών πόρων. Στη δύναμη του αθλητισμού να προάγει κοινωνικές αλλαγές.
Ακούγεται κλισέ, αλλά είναι πραγματικότητα το ότι χιλιάδες παιδιά έχουν μάθει να καταπολεμούν τον ρατσισμό παίζοντας μπάσκετ δίπλα σε κάποιον συνομήλικό τους από άλλη εθνικότητα, κι όχι ακούγοντας μια διάλεξη κατά του φαινομένου. Αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα για το πώς μπορεί να λειτουργήσει ο αθλητισμός από μέσα προς τα έξω, υπέρ της έμπνευσης περιβαλλοντικής συνείδησης.
Οι αθλητικοί οργανισμοί, λοιπόν, από τους επαγγελματικούς συλλόγους ως τις μικρότερες ερασιτεχνικές ομάδες, έχουν την δυνατότητα αλλά και την υποχρέωση να βάλουν το λιθαράκι τους στην δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου.
Βιβλιογραφία:
Gates, B. (2021). How to avoid a climate disaster: the solutions we have and the breakthroughs we need. Knopf.